Wrastający paznokieć to bolesna dolegliwość, wywołująca dyskomfort podczas chodzenia. Metod leczenia jest wiele, w tym specjalne zabiegi, np. ortonyksja, ale i techniki zachowawcze. Problem lubi nawracać, dlatego ważna jest też profilaktyka. Sprawdź, jak leczyć wrastające paznokcie i jak unikać tej przypadłości!

Co jest przyczyną wrastających paznokci?

Wrastające paznokcie to dolegliwość polegająca na wrastaniu płytki paznokcia w dół w otaczające go tkanki miękkie. Zjawisko powoduje miejscowy stan zapalny i obrzęk, a w następstwie tego może pojawić się infekcja i długo gojąca się rana z ropnym wysiękiem.

Wrastający paznokieć u dziecka objawia się głównie uwięzieniem płytki w wale bocznym, gdzie gromadzące się zanieczyszczenia z zewnątrz i złuszczony naskórek nasilają tylko stan zapalny i dokuczliwy ból, powodujący trudności z chodzeniem.

Najczęściej wrastający paznokieć dotyczy palucha, a istotą jego powstawania jest stały ucisk wału paznokcia. Możesz go wywołać przede wszystkim noszeniem zbyt ciasnego obuwia bądź butów na wysokim obcasie.

Przyczyną kompresji newralgicznych miejsc palców stóp bywają bezpośrednie urazy okolicy wału paznokcia. Uszkodzenie jego struktur stwarza warunki do nieprawidłowego kierunku wzrostu paznokcia lub zmiany jego kształtu czy grubości.

Wrastające paznokcie u nóg mogą być powodowane również nieprawidłową pielęgnacją stóp, przede wszystkim zabiegami dotyczącymi skracania paznokci. Jednym z najbardziej istotnych błędów jest obcinanie paznokci w taki sposób, że ich brzegi boczne są zaokrąglone, a także klinowe wycinanie paznokci, czyli narożnych fragmentów paznokcia. To sprzyja nadmiernemu wysklepieniu paznokcia oraz wbijaniu się ostrej, odrastającej części paznokcia w skórę.

Czynnikami ryzyka są też niektóre choroby, np. cukrzyca.

Do jakiego lekarza udać się z wrastającym paznokciem?

Wyróżnia się kilka typów wrastających paznokci oraz stadiów ich zaawansowania. W celu klasyfikacji problemu oraz opracowania toku leczenia możesz zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, pediatry (jeśli problem dotyczy Twojej pociechy), dermatologa czy podologa.

Wrastający paznokieć, mimo że wydaje się błahym problemem, nie powinien być bagatelizowany. Uprzykrza on chodzenie, sprawia ból i może powodować powikłania o charakterze zarówno miejscowym, jak i ogólnoustrojowym.

W zależności od przyczyny wrastania paznokcia lekarz może zalecić badania, w tym np. morfologię. Co ma morfologia do wrastających paznokci? Warto ją wykonać w celu ustalenia, jakie patogeny rozwijają się w miejscu zapalenia. Wyniki testu umożliwią z kolei dopasowanie leków, np. antybiotyku, który wygasza dolegliwości i pozwoli przydatkom skóry optymalnie funkcjonować i spełniać swoje fizjologiczne funkcje.

Poza tym, jeśli Twój organizm jest obciążony chorobami przewlekłymi, np. cukrzycą, która sprzyja wrastaniu paznokci u stóp, wskazane są regularne kontrole nie tylko poziomu glukozy, ale także innych enzymów, a nawet ogólne badanie moczu co jakiś czas. Jest ono cenne w diagnostyce nieprawidłowości przemian metabolicznych organizmu, np. związanych z gospodarką węglowodanami.

Pamiętaj, że leczenie wrastającego paznokcia to proces, który wymaga nierzadko powtarzania niektórych badań, aby sprawdzić, czy zalecone metody leczenia są skuteczne. Jest to jednak niezbędne, jeśli pragniesz mieć pod kontrolą swoje zdrowie i świadomie wywierać na nie wpływ.

Jak usuwa się wrastający paznokieć?

Wrastający paznokieć u stopy możesz usunąć za pomocą zabiegów chirurgicznych. Te jednak są polecane dopiero wówczas, kiedy metody zachowawcze nie przyniosły oczekiwanych efektów. Operacje bywają wskazane jako zabiegi tzw. pierwszego wyboru w zaawansowanych stadiach choroby.

Zabieg chirurgiczny mający na celu wycięcie wrastającego paznokcia zwykle odbywa się według dwóch koncepcji:

• jeśli przyczyną jest wał boczny, zostaje on usunięty wraz z otaczającymi go tkankami,
• jeśli przyczyną jest szeroka płytka zawijająca się po bokach, usuwany jest brzeg boczny z łożyskiem i macierzą, bądź bez łożyska i macierzy, lub też usuwany jest cały paznokieć.

Po przeprowadzeniu oględzin palca i uzyskaniu wyników niezbędnych badań, czyli w zależności od zaawansowania problemu, lekarz może Ci także zalecić operację sprzężoną, czyli stanowiącą połączenie elementów obu koncepcji.

Chirurgiczne usuwanie wrastającego paznokcia, choć przynosi szybkie efekty, to nie zmniejsza ryzyka nawrotu problemu. W ramach profilaktyki niezbędne jest stosowanie dodatkowych metod.

Tampony, klamry i plastry na wrastający paznokieć

Metody nieinwazyjne uwzględniają szereg różnorodnych technik zachowawczych, których istotą jest ochrona wału bocznego przed urazem wywołanym uciskiem brzegu bocznego paznokcia. Spośród wielu zabiegów mogą zostać Ci zaproponowane m.in.:

• taping, czyli taśmowanie – polega na odsuwaniu wału bocznego od brzegu paznokcia za pomocą specjalnych plastrów,
• tamponowanie – polega na długotrwałym umieszczeniu pod płytką opatrunku nasączonego preparatem przeciwzapalnym, który łagodzi dolegliwości i przyczynia się do usprawnienia gojenia,
• klamry na wrastające paznokcie (ortonyksja) w różnej postaci, np. rurek czy uprzęży – obarczają one brzeg boczny paznokcia i stwarzają optymalne warunki wzrostu paznokcia.

Co zrobić, aby paznokcie u nóg nie wrastały?

Ważna jest higiena stóp. Zatroszcz się o wygodne obuwie, unikaj zwłaszcza modeli z wąskimi czubami i wysokich obcasów. Uważaj ze skracaniem paznokci! Wolny brzeg obcinaj prosto i nie za krótko, a jeśli masz wątpliwości, jak to robić prawidłowo, skorzystaj z usług kosmetyczki lub podologa czy innego lekarza. Do pakietu badań diagnostycznych stóp dodaj testy na grzybicę paznokci. Aby sprawdzić, czy patogeny nie gnieżdżą się w okolicy wałów czy brzegów paznokci, wystarczy, że oddasz do laboratorium opiłki paznokci po zabiegu obcinania. Diagnostyka molekularna nie wymaga bowiem żywych patogenów do badań. Wystarczą martwe komórki.

Bibliografia

1. P. Antończak i in., Wrastający paznokieć – etiopatogeneza, profilaktyka i leczenie zachowawcze, „Przegląd Dermatologiczny” 2015, nr 102.
2. J. Kozak, A. Kaszuba, Brzeżna resekcja płytki paznokciowej z fenolizacją macierzy w leczeniu wrastającego paznokcia, „Dermatologia Estetyczna” 2003, nr 4.
3. J. Magdziarz-Orlitz, Metody leczenia zachowawczego wrastającego paznokcia – doświadczenia własne, „Dermatologia Estetyczna” 2010, nr 1.