Skóra jest niezwykle ważnym organem, który pełni wiele funkcji, takich jak ochrona przed czynnikami zewnętrznymi, regulacja temperatury ciała czy odczuwanie dotyku. Aby mogła prawidłowo funkcjonować i spełniać swoje zadania, musi mieć działającą barierę hydrolipidową.
Czym jest bariera hydrolipidowa skóry?
Bariera hydrolipidowa, zwana też płaszczem hydrolipidowym, to warstwa ochronna naskórka, która chroni skórę przed utratą wody oraz szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Składa się głównie z wody i lipidów, takich jak ceramidy, cholesterol i fosfolipidy. Lipidy te są również obecne w sebum, które wydzielają gruczoły łojowe skóry.
Funkcje bariery hydrolipidowej są niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania skóry. Po pierwsze, tworzy ona warstwę okluzyjną, która zapobiega nadmiernej utracie wody, co jest kluczowe dla utrzymania odpowiedniego poziomu nawilżenia skóry. Chroni ponadto skórę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak zanieczyszczenia czy drobnoustroje oraz pomaga utrzymać prawidłowe pH warstwy rogowej naskórka.
Objawy uszkodzonej warstwy hydrolipidowej
Uszkodzenie warstwy hydrolipidowej skóry może objawiać się różnymi dolegliwościami. Oto niektóre z najczęstszych:
- suchość skóry: uszkodzona warstwa hydrolipidowa nie jest w stanie utrzymać odpowiedniego poziomu nawilżenia skóry, co prowadzi do jej suchości i szorstkości;
- podrażnienia i zaczerwienienia: skóra pozbawiona ochrony warstwy hydrolipidowej jest bardziej na nie podatna. Może się to objawiać pieczeniem, swędzeniem i dyskomfortem skórnym;
- nadmierna reaktywność: może prowadzić do występowania trądziku bądź egzemy.
Jak dbać o barierę hydrolipidową?
Aby zapewnić właściwe funkcjonowanie bariery hydrolipidowej skóry, należy:
- stosować zbilansowaną dietę, odgrywa ona bowiem istotną rolę w utrzymaniu prawidłowej kondycji skóry. Spożywanie wystarczającej ilości witamin, minerałów i kwasów tłuszczowych omega-3 pomaga w utrzymaniu elastyczności skóry oraz w prawidłowej produkcji lipidów;
- dbać o pielęgnację – wybór odpowiednich produktów do pielęgnacji skóry jest kluczowy dla utrzymania bariery hydrolipidowej w dobrej kondycji. Należy unikać produktów zawierających drażniące substancje chemiczne, takie jak alkohol czy silne detergenty. Zamiast tego warto sięgać po delikatne i nawilżające preparaty, które wspierają naturalną ochronę skóry;
- unikać gorącej wody – częste mycie skóry gorącą wodą może prowadzić do uszkodzenia bariery hydrolipidowej;
- delikatnie oczyszczać – warto używać delikatnych produktów, które nie naruszają bariery hydrolipidowej. Płyny micelarne, mleczka do demakijażu czy olejki do oczyszczania są dobrym wyborem, ponieważ skutecznie usuwają zanieczyszczenia, nie wysuszając skóry;
- nawilżać skórę – dobrze dobrany krem nawilżający pomaga zabezpieczyć skórę przed utratą wody i wspierać funkcjonowanie bariery hydrolipidowej;
- chronić przed promieniowaniem UV, które może uszkodzić barierę hydrolipidową skóry. Dlatego ważne jest regularne stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym.
Kluczowe dla nawilżenia skóry od wewnątrz jest też picie odpowiedniej ilości wody. Właściwe nawodnienie organizmu pomaga utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia skóry, co wpływa na funkcjonowanie bariery hydrolipidowej.
Naturalne kosmetyki do pielęgnacji warstwy hydrolipidowej
Wybór odpowiednich kosmetyków jest kluczowy dla utrzymania zdrowej warstwy hydrolipidowej. Warto zwrócić uwagę na naturalne produkty, które nie zawierają szkodliwych substancji. Oto kilka składników, które są skuteczne:
- ceramidy: naturalnie występują w warstwie hydrolipidowej skóry. Dodawanie ich do kosmetyków pomaga w odbudowie płaszcza hydrolipidowego i utrzymaniu jego funkcji ochronnych;
- kwas hialuronowy: wiąże wodę w skórze, zapewniając jej odpowiednie nawilżenie. Stosowanie kosmetyków zawierających ten składnik pomaga w utrzymaniu nawilżonej skóry;
- olejki roślinne: są bogate w składniki odżywcze i tłuszcze, które wspierają warstwę hydrolipidową skóry.
Działanie łagodzące i nawilżające mają również ekstrakty roślinne.
Badania, które warto wykonać:
- e-Pakiet badanie niedoboru witamin i minerałów – wskazany w przypadku podejrzenia niedoborów witamin lub składników mineralnych objawiających się pogorszeniem stanu skóry.
- Wymaz ze skóry (badanie przesiewowe) – wykonywany głównie w diagnostyce zmian skórnych.
- e-Pakiet profilaktyczny podstawowy – zawiera następujące badania: morfologia krwi (pełna), glukoza, lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG) i CRP.
- Wymaz ze zmian skórnych (bad. mykol.) – wykonywany ze wskazań lekarza, który decyduje o ewentualnym wstrzymaniu stosowanego aktualnie leczenia ogólnego i miejscowego.
Bibliografia
- J. Mierzejewski, Elementy dermatologii kosmetycznej, „Politechnika Radomska” 2007, nr 10.
- M. Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, Warszawa 2006, s. 218–227.
- T. Kawakubo, A. Yasukochi, K. Okamoto, Y. Okamoto, S. Nakamura, K. Yamamoto, The role of cathepsin E in terminal differentiation of keratinocytes, „Biological Chemistry” 2011, nr 392, s. 571–585.