W dzisiejszych czasach cukier jest dodawany do wielu produktów. Jego nadmiar prowadzi do otyłości, cukrzycy typu II czy insulinooporności. Rezygnacja z jego spożycia nie jest łatwa, ale niesie wiele pozytywnych efektów. Dowiedz się, jak cukier wpływa na organizm i jak przeprowadzić detoks od niego.
Jak cukier wpływa na organizm?
Niektórzy uważają, że cukier uzależnia tak samo, jak papierosy czy narkotyki. W ludzkim mózgu występuje obszar odpowiedzialny za przyjemność. Po spożyciu cukru aktywują się dopamina, serotonina i endorfiny, dlatego człowiek czuje się szczęśliwy i ma dobry humor. Jeśli dostarczasz sobie codziennie dawkę cukru, nagłe odstawienie może powodować spadek humoru, a nawet depresję. Ludzie w momencie, kiedy czują się gorzej, sięgają po produkty zawierające cukier, dzięki czemu krótkotrwale ich nastrój się poprawia.
Wysoki poziom glukozy we krwi, nazywany hiperglikemią, jest niebezpieczny dla organizmu. Stale podwyższony cukier może prowadzić do rozwoju insulinooporności, cukrzycy typu II, otyłości czy innych chorób. Zbyt duże dawki cukru negatywnie wpływają także na pracę mózgu, uszkadzając znajdujące się w nim naczynia krwionośne. Mogą również być częściowo odpowiedzialne za rozwój chorób neurodegeneracyjnych.
Nie bez znaczenia jest także wpływ cukru na skórę. Jego cząsteczki wiążą się z białkami, w szczególności z kolagenem odpowiedzialnym za jędrność i elastyczność skóry. To połączenie przyspiesza starzenie się skóry.
Objawy uzależnienia od cukru
Uzależnienie od cukru może dotyczyć każdego z nas. Nadmierne spożywanie słodyczy, niekontrolowane napady głodu na coś słodkiego to tylko niektóre objawy. Warto zwrócić uwagę na to, czy cukier nie zdominował Twojego życia. Sygnałami ostrzegawczymi są:
- częsta chęć na coś słodkiego,
- podjadanie między posiłkami, w szczególności produktów zawierających cukier,
- sięganie po słodycze mimo dolegliwości zdrowotnych, w szczególności cukrzycy, insulinooporności czy choroby tarczycy,
- brak umiaru w jedzeniu słodyczy – zamiast zjedzenia kostki czekolady, pochłaniasz całą tabliczkę,
- wielokrotne, nieudane próby zaprzestania jedzenia cukru,
- brak wyobrażenia sobie całkowitej eliminacji cukru z diety.
Niepokojące może być również sięganie po słodycze zamiast po pełnowartościowy posiłek, a także picie mocno słodzonych napojów. Bardzo niebezpieczny jest rozwój otyłości u dzieci. Uzależnienie od cukru u najmłodszych może skutkować problemami zdrowotnymi w dorosłym życiu.
Na czym polega detoks cukrowy?
Detoks cukrowy polega na wyeliminowaniu cukru ze swojej diety. Nagłe zerwanie z tym nałogiem może być szokiem dla organizmu, a efekty takiego działania mogą być nietrwałe. Dobrze przeprowadzony detoks to proces, który stopniowo ogranicza spożycie cukru, aż do całkowitego zastąpienia go innymi produktami. Detoks obejmuje nie tylko cukier w jego czystej postaci, ale również węglowodany proste, które są zawarte w płatkach śniadaniowych, białym pieczywie, drożdżówkach, białym ryżu czy napojach gazowanych. Dieta obfita w te produkty jest nie tylko wysokokaloryczna, ale również powoduje wyrzuty insuliny po posiłku, co jest niebezpieczne.
Detoks od cukru może trwać tydzień, dwa, miesiąc czy dłuższy czas. Od Ciebie zależy, na jak długo chcesz wyeliminować biały cukier ze swojego jadłospisu. W pierwszej kolejności jednak zastanów się, jak wygląda Twoja dieta. Czy jesz regularne posiłki? Po co sięgasz podczas napadu głodu? Jak często jesz słodycze? Ustalenie, w ilu produktach znajduje się cukier, może być pomocne. Nie pomijaj cukru obecnego w napojach, nektarach, cukierkach czy dodatkach do kawy.
Jak zacząć detoks cukrowy?
Ograniczenia wprowadzaj powoli. Jeśli słodzisz kawę lub herbatę, stopniowo zmniejszaj ilość cukru, aż dojdziesz do jego całkowitej eliminacji. Zamień kolorowe, gazowane napoje na wodę. Jeśli masz ochotę na coś słodkiego, pozwól sobie na kawałek czekolady po posiłku, dzięki czemu wyrzut insuliny nie będzie tak wysoki.
Podczas detoksu wyeliminuj wszystkie słodkie rzeczy z domu, tak aby w chwilach słabości nie sięgać po nie. W krytycznych sytuacjach możesz jeść owoce. Staraj się wybierać te o niższym indeksie glikemicznym, np. maliny, borówki czy jagody, zamiast bananów. Pozwól sobie na coś słodkiego raz w miesiącu, dzięki czemu nie będziesz obsesyjnie myśleć o jedzeniu.
Pozostałe posiłki komponuj tak, aby zawierały źródła białka, węglowodanów i tłuszczów. Dzięki temu opanujesz głód i chęć na podjadanie pomiędzy posiłkami. W przerwach w jedzeniu możesz pić zieloną herbatę, wodę czy gorzką kawę. Pamiętaj, że mleko jest słodkie, dlatego popołudniowe latte podczas detoksu nie jest dozwolone.
Efekty detoksu cukrowego
Wykluczenie cukru z diety pozwala Ci lepiej kontrolować swój organizm i silną wolę. Pierwsze efekty detoksu zauważysz już po kilku dniach, dzięki czemu łatwiej będzie Ci wytrwać w swoich postanowieniach. Mocno ograniczywszy cukier, zyskasz:
- szczuplejszą sylwetkę,
- ładniejszą cerę,
- zdrowsze jelita,
- lepiej funkcjonujący mózg,
- więcej energii,
- mniejsze ryzyko rozwoju wielu chorób, w tym cukrzycy typu II czy otyłości.
Detoks cukrowy niesie szereg efektów zdrowotnych. Zdrowe nawyki żywieniowe sprzyjają ładniejszemu wyglądowi, a także sprawiają, że zęby są mocniejsze i zdrowsze. W dłuższym okresie biały cukier można zastąpić erytrytolem, ksylitolem lub stewią, które są zdrowszymi rozwiązaniami.
Bibliografia
- M. Dow, Zacukrzony mózg, Wydawnictwo Vital, 2020.
- J. Alejandro, 7 dni na detoks. Jak zdrowo oczyścić organizm i przywrócić mu równowagę, Wydawnictwo Laurum, 2021.
- K.A. Tessmer, Leczenie odżywianiem. Zdrowe jelita, Wydawnictwo Kobiece, Białystok 2022.
