Badania wskazują, że większość dzieci ma problemy ze skupieniem się, a zaburzenia koncentracji i uwagi mogą dotyczyć nawet 6% osób dorosłych. Może to być efektem stresu i przepracowania, objawem zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy ADHD, lub symptomem towarzyszącym różnym chorobom. Poznaj główne przyczyny problemów ze skupieniem się i dowiedz się, w jaki sposób je przezwyciężyć.
Problem ze skupieniem uwagi – kogo dotyczy?
Przyjęło się przekonanie, że problem z koncentracją i ze skupieniem uwagi dotyczy głównie dzieci, które często nie mogą usiedzieć w jednym miejscu i bujają w obłokach w czasie szkolnych zajęć. Jak się jednak okazuje, deficyty uwagi dotyczą w równym stopniu osób dorosłych, które nie mogą się skoncentrować poprzez przytłaczające napięcie, przemęczenie i stres. Piętrzące się obowiązki zawodowe i brak czasu na odpoczynek negatywnie wpływają na sprawność umysłu, który pod wpływem niekorzystnych czynników nie potrafi pracować na pełnych obrotach. Wraz z brakiem koncentracji znika także Twoja naturalna kreatywność. Za rozproszone myśli odpowiadają często niesprzyjające warunki pracy – hałas czy zbyt duża ilość czasu poświęcanego obowiązkom zawodowym.
Z rozproszonymi myślami zmagają się też osoby dotknięte różnymi schorzeniami natury psychologicznej i neurologicznej. Problem może też dotyczyć osób, które są w trakcie farmakoterapii lub zmagają się z chorobą o podłożu hormonalnym.
Czy ciągłe zmęczenie i brak energii świadczą o chorobie?
Jakie są główne przyczyny rozproszonych myśli?
Przyczyny rozproszonych myśli mogą być różne: od bardzo prozaicznych po naprawdę poważne, z którymi należy szybko udać się do lekarza. Nawyki dietetyczne czy tempo codziennego życia możesz zweryfikować i zmienić samodzielnie, ale ta zasada nie sprawdzi się w przypadku zaburzeń psychicznych czy chorób tarczycy.
Niewłaściwa dieta
Jeśli Twoja dieta jest uboga w witaminy i zdrowe kwasy tłuszczowe omega-3, nie brakuje w nich cukrów prostych oraz przetworzonej żywności, a nawodnienie organizmu jest na niezadowalającym poziomie, reakcją mózgu często są właśnie rozproszone myśli i zaburzenia koncentracji. Trudnościom tego rodzaju sprzyja również niedobór składników mineralnych, a w szczególności magnezu. Pamiętaj, że wśród produktów, które korzystnie wpływają na pracę ośrodkowego układu nerwowego, są m.in.: jajka, orzechy, pestki dyni, ciemna czekolada, pomarańcze czy kurkuma.
Wykonaj badanie niedoboru witamin i minerałów – sprawdź, czy nie grozi Ci awitaminoza.
Tempo codziennego życia i stres
Stres może mieć działanie motywujące, ale w nadmiarze bywa bardzo szkodliwy. Osoby, które żyją w ciągłym napięciu, często miewają problemy ze snem. Niewystarczająco zregenerowany mózg nie potrafi pracować na pełnych obrotach, a problemy z koncentracją stają się elementem codzienności.
Zaburzenia neurorozwojowe
Problemy z koncentracją to objaw, który rodzice często obserwują u swoich dzieci w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym. Gdy symptomy przybierają na sile, młody człowiek często jest diagnozowany w kierunku ADHD, czyli zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi lub ADD, czyli zaburzeń koncentracji i uwagi. Badania pokazują wyraźnie, że zaburzenia te dają o sobie znać nie tylko w dzieciństwie, lecz także w życiu dorosłym.
Choroby psychiczne
Rozproszone myśli, zaburzenia pamięci i koncentracji to tylko niektóre z wielu objawów depresji. Ta podstępna choroba, której towarzyszą brak sił, apatia oraz obniżenie nastroju, zbiera ogromne żniwo w społeczeństwie.
Schorzenia neurologiczne
Problemy z koncentracją to jeden z wielu oznak choroby Alzheimera, czyli postępującego zaniku kory mózgowej, który występuje u osób starszych. Do problemów z pamięcią dochodzą: zmiana osobowości i nastroju, zaniedbywanie higieny osobistej, spowolnienie mowy i stopniowe ograniczenie samodzielności.
Choroby tarczycy
Gdy pojawiają się problemy z utrzymaniem koncentracji i uwagi, warto zbadać hormony tarczycy. Jak się okazuje, zarówno nadczynność, jak i niedoczynność tego gruczołu może stać się przyczyną omawianych trudności.
Przyjmowanie niektórych leków
Badacze z uniwersytetu w Montrealu dostrzegli związek między stosowaniem leków przez osoby starsze a występowaniem problemów z pamięcią, uwagą i koncentracją. Jeśli jakikolwiek lek wykazuje udowodnione działanie na zdolności poznawcze, producent powinien informować o tym na ulotce.
Jak choroby tarczycy mogą wpływać na stan emocjonalny?
Problem ze skupieniem uwagi – kiedy udać się do lekarza i jakiego specjalistę wybrać?
Problemów z pamięcią i koncentracją z pewnością nie warto bagatelizować, ponieważ mogą wskazywać na obecność poważnych chorób. Zgłoś się do lekarza, jeśli trudności pojawiły się nagle i trudno Ci zidentyfikować ich źródło. Możesz rozpocząć od lekarza rodzinnego, który – w zależności od specyfiki pojawiających się trudności – skieruje Cię do neurologa, psychiatry lub endokrynologa. Niekiedy pomocne mogą być również konsultacje dietetyczne.
Jak uniknąć problemów ze skupieniem uwagi?
Aby unikać problemów z koncentracją:
- dbaj o zbilansowaną dietę bogatą w składniki odżywcze, witaminy i minerały;
- nawadniaj się regularnie;
- uprawiaj sport i postaw na ruch na świeżym powietrzu;
- przestrzegaj zasad higieny snu – śpij ok. 8 godzin dziennie;
- przygotuj odpowiednio swoje miejsce pracy – zadbaj o odpowiednie oświetlenie i wyeliminuj wszystko, co może rozpraszać Twoją uwagę.
Mimo obowiązków zawodowych zadbaj również o regularny i wartościowy odpoczynek, dzięki któremu Twój mózg będzie funkcjonował lepiej.
Jakie czynniki mają wpływ na problemy ze snem?
Nocne chrapanie – o czym może świadczyć?
Bibliografia
- D. Zahariades (tłum. A. Romanek), Sztuka błyskawicznej koncentracji. Mistrzostwo w zarządzaniu uwagą, Wydawnictwo OnePress, Gliwice 2020.
- A. Samson-Banasik, Siła koncentracji. Jak w analogowo-cyfrowym świecie wieść bardziej satysfakcjonujące i produktywne życie, Wydawnictwo MT Biznes, Warszawa 2020.
- V. Busch (tłum. A. Grysińska), Wolna głowa. Jak zadbać o swoją koncentrację i kreatywność, Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2022.
