Świąd to częsty objaw towarzyszący chorobom pochwy. Opisywany jest jako świadomość nieprzyjemnego odczucia, które stwarza nieodpartą potrzebę drapania się. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny świądu pochwy i jak w skuteczny sposób zwalczyć ten nieprzyjemny i kłopotliwy objaw.

Przyczyny świądu i pieczenia pochwy 

Swędzenie warg sromowych może być związane z bakteryjnym zapaleniem pochwy. Dochodzi do niego w wyniku zaburzenia flory bakteryjnej pochwy wskutek m.in.: częstej zmiany partnerów seksualnych, antybiotykoterapii, zaburzeń hormonalnych, zbyt częstego podmywania. Czynnikiem zwiększającym ryzyko infekcji bakteryjnej jest duża aktywność seksualna, palenie papierosów, przewlekły stres, niestosowanie prezerwatyw. W połowie przypadków infekcja przebiega bezobjawowo. Poza świądem pojawia się kremowa bądź szara wydzielina z pochwy o nieprzyjemnym zapachu, ból (zwłaszcza podczas stosunku), obrzęk błony śluzowej, pieczenie, dyskomfort. Leczenie bakteryjnego zapalenia pochwy, a tym samym zwalczanie świądu polega na stosowaniu antybiotykoterapii. 

Uporczywy świąd w okolicach pochwy towarzyszy też infekcjom grzybiczym. Najczęściej wywołują je grzyby z rodzaju Candida, popularnie zwane drożdżakami. Stanowią one naturalny składnik mikroflory pochwy, ale w nadmiarze są szkodliwe. Do ich namnażania dochodzi w wyniku obniżenia odporności, antybiotykoterapii, nieodpowiedniej higieny intymnej, zaburzeń hormonalnych. Objawy grzybicy pochwy są zbliżone do infekcji bakteryjnej. Typowe są jednak upławy – gęste, białe, o konsystencji twarożku. Leczenie wymaga podania środków przeciwgrzybiczych.

Świąd pochwy towarzyszy rozmaitym chorobom przenoszonym drogą płciową. Pojawia się w przebiegu:

Świąd skóry – co może być jego przyczyną?

Opryszczka narządów płciowych – jak ją rozpoznać, jak przebiega jej leczenie?

Świąd pochwy – atrofia 

Analizując przyczyny świądu pochwy, warto wziąć pod uwagę zanikowe zapalenie pochwy i sromu. Tzw. atrofia, czyli zanik nabłonka wyścielającego narządy płciowe, to problem dotykający głównie kobiety w okresie przekwitania. Związany jest bowiem z obniżeniem poziomu hormonów płciowych. Poza swędzeniem, atrofii towarzyszyć mogą takie objawy, jak: 

  • suchość pochwy, 
  • ból podczas stosunku, 
  • upławy, 
  • obniżenie elastyczności i napięcia ścian pochwy, 
  • pieczenie, 
  • stany zapalne pochwy,
  • dolegliwości ze strony układu moczowego – wysiłkowe nietrzymanie moczu, wielokrotne oddawanie moczu w nocy (nykturia), zwiększona częstość oddawania moczu.

Leczenie zmian zanikowych pochwy obejmuje na pierwszym miejscu terapię hormonalną. Jej uzupełnieniem są nawilżacze pochwy, prowadzenie zdrowego stylu życia, regularne stosunki płciowe.

Co jeszcze może powodować swędzenie pochwy?

Część kobiet może odczuwać świąd pochwy przed okresem, co wynika z zachodzących wówczas zmian hormonalnych. Przed miesiączką organizm wytwarza mniej śluzu, co może być przyczyną świądu okolic intymnych. Swędzenie bywa też związane ze zmianą pH pochwy na zasadową. Podobne działanie mogą mieć też tabletki antykoncepcyjne. Aby złagodzić uporczywy świąd, warto stosować probiotyk – na czas miesiączki doustnie, a po krwawieniu dopochwowo. Alternatywą jest krem na świąd pochwy z pałeczkami kwasu mlekowego.

Swędzenie pochwy może też wynikać z nadmiernej jej suchości. Eksperci wymieniają wiele możliwych przyczyn takiego stanu, w tym m.in.: nadmierny stres, nawracające infekcje intymne, nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu, antykoncepcja hormonalna, odwodnienie organizmu, przyjmowanie niektórych leków (np. środków przeciwdepresyjnych, radioterapii, chemioterapii, antybiotykoterapii). Do leczenia świądu i suchości pochwy stosowane są głównie żele nawilżające, kremy lub globulki zawierające kwas hialuronowy i pałeczki kwasu mlekowego.

Nierzadko kobiety zgłaszają świąd pochwy po stosunku. Związany jest on przede wszystkim z brakiem odpowiedniego nawilżenia. Aby uniknąć tego, należy zadbać o odpowiednie pobudzenie. Dodatkowo warto korzystać ze specjalnych środków nawilżających, które niwelują uczucie suchości i zmniejszają ryzyko podrażnień tkanek podczas stosunku.

Świąd skóry – wątroba

Świąd pochwy z powodu podrażnienia

Nierzadko przyczyną świądu pochwy jest podrażnienie okolic intymnych. Zazwyczaj jest ono konsekwencją nieprawidłowych praktyk higienicznych. Swędzenie może być związane ze zbyt rzadkim i niedokładnym myciem okolic intymnych, co sprzyja gromadzeniu się szkodliwych patogenów. Należy jednak mieć świadomość, że zbyt częste i intensywne podmywanie się też nie jest wskazane, bo może skutkować zmianą pH okolic intymnych i wyjałowieniem naturalnej flory bakteryjnej. Optymalna częstotliwość to korzystanie z prysznica dwukrotne w ciągu dnia. Częściej o higienę intymną powinno się zadbać w czasie miesiączki, infekcji, ciąży i połogu.

Świąd pochwy to główny objaw reakcji alergicznej, która może rozwinąć się w wyniku stosowania niewłaściwych środków pielęgnacyjnych. Najlepiej wybierać produkty naturalne, hipoalergiczne. Dobry płyn do higieny intymnej powinien zawierać: kwas mlekowy, substancje o działaniu nawilżającym, łagodzącym, regenerującym (np. ekstrakt z rumianku, aloes, D-pantenol, alantoinę), przeciwdrobnoustrojowym (np. wyciąg z kory dębu, macierzanki czy wyciąg z tarczycy bajkalskiej) i te wspomagające rozwój naturalnej mikroflory (np. inulinę). Najlepiej myć się dłonią oraz zrezygnować z myjek i gąbek, które są siedliskiem drobnoustrojów. Warto unikać także perfumowanych podpasek, wkładek, tamponów czy papieru toaletowego.

Do podrażnień skutkujących świądem pochwy może dojść na skutek noszenia bielizny wykonanej ze sztucznych materiałów. Utrudniają one skórze oddychanie, przez co narażona jest ona na przegrzanie i nadmierną wilgotność, a to sprzyja rozwojowi chorobotwórczych drobnoustrojów. Eksperci zalecają bieliznę z bawełny czy bambusa, która nie podrażnia, jest delikatna, przyjemna w dotyku i zapewnia skórze odpowiedni dostęp do powietrza.

Poznaj e-pakiety badań

Zależy Ci na kompleksowej ocenie stanu zdrowia? Skorzystaj z e-pakietów badań. Zawarte w nich testy pozwalają na dokładne sprawdzenie funkcjonowania organizmu i diagnozowanie licznych problemów zdrowotnych. Oto wybrane spośród oferowanych e-pakietów:

Sprawdź też, jak przebiega pierwsza wizyta u ginekologa i jak się do niej przygotować.

Bibliografia

  1. G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia. Tom 2, PZWL, Warszawa 2020. 
  2. K. Drews, W. Pieńkowski, M. Perlik, Atrofia pochwy – diagnostyka i leczenie, „Przegląd Menopauzalny” 2005, nr 5, s. 16–23.
  3. P. Pucher, Produkty do higieny intymnej – jeszcze lepsza praktyka, „Świat Przemysłu Kosmetycznego” 2013, t. 4, nr 17, s. 30–31.