Przeczulica skóry, określana również jako hiperestezja, jest stanem charakteryzującym się niezwykłą wrażliwością na bodźce dotykowe. Osoby dotknięte tym schorzeniem doświadczają dyskomfortu, a nawet bólu w odpowiedzi na zwykłe czynności, takie jak ubieranie się czy czesanie włosów. Zrozumienie przyczyn i objawów tej dolegliwości, a także poznanie skutecznych metod leczenia, może pomóc pacjentom w odzyskaniu komfortu i jakości życia.
Czym jest przeczulica skóry?
Przeczulica skóry to zaburzenie, w którym skóra staje się nadmiernie wrażliwa na dotyk, temperaturę i inne bodźce sensoryczne. W przeciwieństwie do większości ludzi, osoby z przeczulicą odczuwają silny ból, pieczenie lub dyskomfort nawet w odpowiedzi na delikatne bodźce, które normalnie nie powodują żadnych przykrych doznań.
Może dotyczyć różnych obszarów ciała, a jej objawy różnią się w zależności od lokalizacji. Istnieje:
- przeczulica twarzy i głowy, która często jest związana z problemami neurologicznymi;
- przeczulica kończyn, która może być objawem neuropatii;
- przeczulica tułowia, często spowodowana zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa.
Jakie się objawia przeczulica skóry?
Głównym objawem przeczulicy skóry jest nadwrażliwość na dotyk, która może mieć charakter:
- silnego bólu, pieczenia lub dyskomfortu przy dotyku;
- drętwienia, mrowienia lub swędzenia skóry;
- nadmiernej reaktywności skóry na bodźce związane z temperaturą;
- łatwiejszego powstawania podrażnień, zaczerwienień lub innych zmian skórnych.
Co wywołuje przeczulicę skóry?
Przyczyny przeczulicy skóry są zróżnicowane i mogą mieć podłoże zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Do najczęstszych przyczyn należą uszkodzenia układu nerwowego. Mowa tu m.in. o:
- neuropatii obwodowej – uszkodzenie nerwów obwodowych, np. w przebiegu cukrzycy;
- radikulopatii – zapalenie lub uciśnięcie korzeni nerwowych, często związane ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa;
- urazach nerwów – uszkodzenia nerwów spowodowane urazami, poparzeniami lub innymi czynnikami.
Za przeczulicę skóry często odpowiadają choroby neurologiczne (głównie stwardnienie rozsiane, półpasiec i migrena) oraz czynniki psychiczne (stres i napięcie emocjonalne, depresja, nerwica).
Innymi przyczynami zaburzenia są: niedobory witamin takich jak B12, zatrucia i uzależnienia (zwłaszcza od alkoholu i leków), narażenie na toksyny, które może uszkadzać nerwy, oraz infekcje.
Na czym polega diagnostyka przeczulicy skóry?
Rozpoznanie przeczulicy skóry opiera się na dokładnym wywiadzie lekarskim oraz badaniu fizykalnym. Lekarz może zlecić również dodatkowe badania, takie jak:
- badania neurologiczne w celi oceny funkcji nerwów – np. elektromiografia, badanie przewodnictwa nerwowego;
- obrazowanie diagnostyczne w celu wykluczenia uszkodzeń struktur nerwowych – np. rezonans magnetyczny;
- testy laboratoryjne w celu wykluczenia niedoborów np. witaminy B12.
Strategie radzenia sobie z przeczulicą skóry
Jeśli zmagasz się z przeczulicą skóry, nie odwlekaj diagnostyki i leczenia, ponieważ to jedyny sposób, by zredukować przykre dolegliwości lub całkowicie je wyeliminować. Możesz też stosować doraźnie metody, które wspomogą podstawową terapię i pozwolą ci poczuć się lepiej.
Przede wszystkim unikaj czynników wyzwalających i nasilających przeczulicę skóry. Mowa tu o określonych materiałach, zapachach lub bodźcach dotykowych. Warto też stosować techniki relaksacyjne. Praktyki takie jak medytacja, joga, ćwiczenia oddechowe lub masaż mogą pomóc w redukcji napięcia mięśniowego i stresu, które są w stanie nasilać objawy przeczulicy. Będzie to szczególnie przydatne, gdy już wystąpią objawy lub staną się wyjątkowo dokuczliwe.
Ważna jest edukacja na temat przyczyn i objawów przeczulicy skóry oraz uzyskanie wsparcia od bliskich i specjalistów. To może pomóc ci w lepszym radzeniu sobie z tą dolegliwością.
Zadbaj o pielęgnację skóry. Stosuj łagodne, niedrażniące produkty do kąpieli i nawilżania oraz unikaj czynników podrażniających (np. preparaty zawierające mocne środki czyszczące). Wszystko to może pomóc w zmniejszeniu dyskomfortu.
Przyjrzyj się też swojemu stylowi życia. Wprowadź do codziennej rutyny zdrowe nawyki, takie jak regularna aktywność fizyczna, zrównoważona dieta oraz odpowiedniej jakości i długości sen. Wszystko to pozwoli zredukować napięcie emocjonalne i fizyczne, a tym samym złagodzi nieco objawy przeczulicy.
Rola witamin w radzeniu sobie z przeczulicą skóry
Niedobory niektórych witamin mogą przyczyniać się do rozwoju przeczulicy skóry lub nasilać jej objawy. Dlatego suplementacja może być ważnym elementem leczenia:
- Witamina B12 – odgrywa istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, a jej deficyt może prowadzić do uszkodzenia nerwów i rozwoju neuropatii. Suplementacja B12 jest w stanie przynieść ulgę w objawach przeczulicy, szczególnie u pacjentów z potwierdzonym niedoborem tej witaminy.
- Witamina D – odgrywa ważną rolę w regulacji funkcji układu nerwowego i może mieć wpływ na percepcję bólu. Jej suplementacja będzie korzystna dla pacjentów z przeczulicą skóry, szczególnie tych z potwierdzonymi niedoborami tej witaminy.
- Witaminy A, C i E – ich niedobory mogą przyczyniać się do rozwoju przeczulicy skóry lub nasilać jej objawy. Zbilansowana dieta bogata w owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste może pomóc w uzupełnieniu niedoborów tych witamin.
Badania, które warto wykonać:
- e-Pakiet badanie niedoboru witamin i minerałów – pakiet wskazany do wykonania w przypadku podejrzenia niedoborów witamin lub składników mineralnych objawiających się m.in. przeczulicą skórną. Pakiet obejmuje takie badania jak: witamina D metabolit 25 (OH), B12, B9, wapń całkowity, fosfor nieorganiczny, magnez, żelazo, cynk.
- e-Pakiet dla każdego (maksimum) z konsultacją – badania w pakiecie są wskazane do wykonania w celu szerszego poznania kondycji organizmu. W razie występowania patologii wyniki badań wskazują zaatakowany organ lub układ i identyfikują nasilenie procesu chorobowego.
- e-Pakiet GENOdiagDIETA: geny metabolizmu witamin i antyoksydantów – pakiet zawiera badania pozwalające ocenić geny metabolizmu witamin i antyoksydantów (a tym samym zdolności organizmu do ich przyswajania): MTHFR C677T, MTHFR A1298C, GSTM1 i GSTT1, SOD2, VDR, GSTP1.
Bibliografia
- Z. Zdrojewicz, P. Biega i in., Zaburzenia erekcji a choroby układu krążenia, „Seksuologia Polska” 2013, t. 11, nr 2, s. 29–39.
- Z. Lew-Starowicz, Diagnostyka różnicowa zaburzeń erekcji, „Seksuologia Polska” 2005, t. 3, nr 2, s. 60–63.