Czy zauważyłaś, że tuż przed miesiączką temperatura ciała jest wyższa niż zwykle? To zjawisko nie jest przypadkowe i wynika z naturalnych zmian hormonalnych zachodzących w organizmie kobiety. Co dokładnie powoduje wzrost temperatury przed okresem, jakie inne objawy mogą mu towarzyszyć? Czy jest to powód do niepokoju? Sprawdź, co dzieje się w Twoim ciele w tej fazie cyklu.
Jakie zmiany zachodzą w organizmie przed miesiączką?
Faza lutealna, czyli czas między owulacją a miesiączką, to okres intensywnych zmian hormonalnych. To właśnie wówczas wiele kobiet odczuwa wzrost temperatury ciała, co jest związane z aktywnością ciałka żółtego.
Wzrost poziomu progesteronu
Po owulacji pęcherzyk jajnikowy przekształca się w ciałko żółte, które zaczyna produkować progesteron – hormon odpowiedzialny za przygotowanie organizmu do ewentualnej ciąży. Progesteron wpływa na termoregulację, powodując niewielki wzrost temperatury ciała (o około 0,3–0,5 st. C). Jest to naturalny mechanizm, który można zauważyć szczególnie u kobiet prowadzących wykresy temperatury w celu monitorowania owulacji.
Spadek estrogenów
Przed owulacją estrogeny osiągają maksymalne stężenie, ale po niej ich poziom zaczyna stopniowo spadać. To może wpływać na zmiany nastroju, poziom energii oraz pojawienie się objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Rola ciałka żółtego
Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, ciałko żółte zaczyna zanikać. To prowadzi do gwałtownego spadku progesteronu i estrogenów. W efekcie temperatura ciała wraca do normy, a organizm przygotowuje się na krwawienie miesiączkowe.
Jakie objawy mogą towarzyszyć podwyższonej temperaturze?
Wzrost temperatury ciała to tylko jeden z objawów zmian zachodzących w fazie lutealnej. Wiele kobiet doświadcza także innych dolegliwości, które wynikają z wahań hormonalnych.
Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS)
PMS (ang. premenstrual syndrome) dotyka nawet 20% kobiet w wieku rozrodczym [1] i objawia się zarówno symptomami fizycznymi, jak i emocjonalnymi. Najczęściej występują:
- wahania nastroju,
- bóle głowy i piersi,
- zatrzymanie wody w organizmie,
- zmęczenie i problemy ze snem.
Przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne (PMDD)
PMDD (ang. premenstrual dys phoric disorder) to cięższa forma PMS, która dotyka od 1,2% do 6,4% kobiet [2]. Objawy obejmują silne wahania nastroju, depresję, drażliwość oraz lęki, które znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie. U kobiet z PMDD wzrost temperatury przed okresem może być bardziej odczuwalny i nasilać zmęczenie.
Uczucie gorąca i osłabienie
Niektóre kobiety zgłaszają, że przed miesiączką są osłabione i mają uczucie przegrzania. Jest to efekt działania progesteronu oraz przejściowego rozszerzenia naczyń krwionośnych.
Kto jest szczególnie narażony na odczuwanie wzrostu temperatury przed okresem?
Nie każda kobieta zauważa podwyższoną temperaturę przed miesiączką, ale u niektórych może być ona bardziej wyraźna. Kobiety stosujące metodę termiczną do śledzenia owulacji mogą łatwiej zauważyć zmianę temperatury w fazie lutealnej. Jest to szczególnie przydatne w planowaniu ciąży lub jako forma naturalnej antykoncepcji.
Kobiety z wyższą wrażliwością na progesteron
Niektóre kobiety silniej reagują na zmiany hormonalne, co może skutkować bardziej odczuwalnym wzrostem temperatury oraz towarzyszącymi mu objawami, takimi jak zmęczenie czy uderzenia gorąca.
Kobiety z PMS lub PMDD
Jak zaobserwowali naukowcy z The Johns Hopkins University School of Medicine i University of Virginia, dla PMDD charakterystyczne jest, że objawy narastają i opadają wraz z wahaniami hormonalnymi cyklu miesiączkowego [3].
Osoby cierpiące na PMS lub PMDD mogą odczuwać intensywniejsze objawy związane ze zmianami hormonalnymi, w tym wahania temperatury. Wówczas jednak pojawia się też szereg innych uciążliwych objawów, które niekiedy są bardzo nasilone i utrudniają normalne funkcjonowanie.
Czy podwyższona temperatura przed okresem to powód do niepokoju?
Sam wzrost temperatury ciała przed miesiączką nie jest objawem choroby, lecz naturalną reakcją organizmu na zmiany hormonalne. Jeśli jednak temperatura utrzymuje się dłużej niż zwykle lub towarzyszą jej inne niepokojące symptomy (np. silny ból, zawroty głowy, dreszcze), warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć infekcję lub inne problemy zdrowotne.
Badania, które warto wykonać:
- e-Pakiet badań hormonalnych dla kobiet (profilaktycznie oraz przy zaburzeniach miesiączkowania, płodności) – badania w pakiecie wskazane są do wykonania w diagnostyce zaburzeń hormonalnych, które mogą powodować m.in. nieprawidłowości w cyklu menstruacyjnym. Pakiet obejmuje badania: FSH, LH, prolaktynę, TSH, estradiol, testosteron, DHEA-SO4, SHBG.
- e-Pakiet dla kobiet z konsultacją – badania wskazane do profilaktycznego wykonywania w celu oceny stanu zdrowia kobiety. W pakiecie znajdują się badania: morfologia krwi, fibrynogen, glukoza, lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG), ALT, GGTP, kreatynina, kwas moczowy, magnez, CRP, TSH, FSH, witamina D metabolit 25(OH).
- e-Pakiet badań dla kobiet dojrzałych z konsultacją – badania w pakiecie pozwalają na uzyskanie „panoramicznego” obrazu stanu organizmu kobiety. Pakiet obejmuje: GGTP, kreatyninę, OB, mocznik, ALT, lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG), kwas moczowy, wapń całkowity, magnez, fosfor nieorganiczny, elektrolity (Na, K), CRP, morfologię krwi, TSH, estradiol, witaminę D3 metabolit 25(OH), CA 15-3, CA 125, glukozę, P1NP całkowity.
Bibliografia
- A. Wilamowska, Zespół napięcia przedmiesiączkowego – większe ryzyko objawów menopauzalnych, „Przegląd Menopauzalny” 2006, nr 2, s. 116–119.
- K. Itriyeva, Premenstrual syndrome and premenstrual dysphoric disorder in adolescents, „Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care” 2022, nr 52:101187, s. 1–9.
- L. Hantsoo, J.L. Payne, Towards Understanding the Biology of Premenstrual Dysphoric Disorder: From Genes to GABA, „Neuroscience & Biobehavioral Reviews” 2023, nr 12, 149:105168, s. 1–18.
