Pajączki naczyniowe, znane również jako teleangiektazje lub wenulektazje, to drobne, poszerzone naczynka krwionośne, które często występują na skórze twarzy i kończyn dolnych. Choć nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia, mogą być uciążliwe estetycznie i wpływać na samoocenę. Dowiedz się więcej o przyczynach powstawania pajączków naczyniowych, objawach oraz skutecznych metodach leczenia.

Przyczyny powstawania pajączków naczyniowych

Pajączki naczyniowe mogą mieć różne przyczyny. Osłabienie ścianek naczyń krwionośnych może być spowodowane przez czynniki genetyczne, starzenie się skóry czy nadciśnienie tętnicze. Osoby z jasną karnacją, cienką skórą i tendencją do rumienia są bardziej podatne na występowanie pajączków naczyniowych.

Istnieje wiele czynników, które mogą wpłynąć na powstawanie pajączków na nogach. Oto one:

• genetyka: skłonność do pajączków na nogach może być dziedziczna;
• płeć: kobiety są bardziej podatne na pajączki na nogach;
• ciąża: zmiany hormonalne i wzrost objętości krwi w czasie ciąży mogą prowadzić do powstawania pajączków na nogach;
• starzenie się: z wiekiem naczynia krwionośne tracą elastyczność i mogą się poszerzać;
• otyłość: nadmierna masa ciała może zwiększać ciśnienie krwi w żyłach, co prowadzi do powstawania pajączków;
• siedzący tryb życia: długotrwałe siedzenie lub stanie może wpływać na krążenie krwi;
• ekspozycja na słońce: promienie UV mogą wpływać na elastyczność naczyń krwionośnych.

Objawy pajączków naczyniowych

Pajączki naczyniowe są widoczne gołym okiem jako delikatne, czerwone lub niebieskie linie lub plamy na skórze. Najczęściej występują na twarzy, szczególnie na nosie, policzkach i brodzie, ale mogą również pojawić się na kończynach dolnych. W niektórych przypadkach towarzyszą im uczucie pieczenia, swędzenia lub dyskomfortu, ale zazwyczaj nie są bolesne.

Metody leczenia pajączków naczyniowych

Istnieje wiele metod radzenia sobie z tym dyskomfortem estetycznym. Oto one:

• skleroterapia – jest jedną z najpopularniejszych metod leczenia pajączków naczyniowych. Polega na wstrzykiwaniu substancji sklerotyzującej do poszerzonych naczyń, co powoduje ich zamknięcie i zanik. Skleroterapia jest skuteczna, bezpieczna i mało inwazyjna. Zazwyczaj wymaga serii zabiegów, a efekty są zauważalne po kilku tygodniach;
• laseroterapia – jest inną popularną metodą leczenia pajączków naczyniowych. Polega na skierowaniu wiązki światła lasera na poszerzone naczynka, co powoduje ich zamknięcie. Laseroterapia jest skuteczna i mało bolesna, ale może wymagać kilku sesji, aby osiągnąć optymalne rezultaty;
• elektrokoagulacja – to metoda leczenia pajączków naczyniowych, polegająca na zastosowaniu prądu elektrycznego do zamknięcia poszerzonych naczyń. Jest to skuteczna i precyzyjna opcja terapii, ale może być nieco bolesna i powodować przejściowe zaczerwienienie oraz obrzęk skóry;
• krioterapia, czyli leczenie zimnem, jest stosowana do zamrażania i usunięcia pajączków naczyniowych. Podczas zabiegu skóra jest wystawiana na bardzo niskie temperatury, co powoduje zniszczenie poszerzonych naczyń. Krioterapia jest skuteczna, ale może być bolesna i powodować przejściowe zaczerwienienie oraz obrzęk skóry;
• mikroskleroterapia – to bardziej precyzyjna forma skleroterapii, w której substancja sklerotyzująca jest wstrzykiwana do bardzo małych naczyń za pomocą cienkiej igły. Jest to szczególnie skuteczne w przypadku pajączków naczyniowych na twarzy;
• zmiany stylu życia – oprócz zabiegów medycyny estetycznej w zapobieganiu powstawania nowych pajączków naczyniowych mogą pomóc zmiany w przyzwyczajeniach. Należy unikać nadmiernego opalania, stosować kremy z filtrem przeciwsłonecznym, unikać gorących kąpieli i sauny, ograniczyć spożywanie alkoholu i pikantnych potraw oraz utrzymywać odpowiednią wagę.

Jak diagnozować pajączki na nogach?

Diagnoza pajączków na nogach zazwyczaj opiera się na badaniu fizycznym i wywiadzie medycznym. Lekarz może dokładnie obejrzeć skórę i ocenić charakterystykę pajączków, ich lokalizację i ewentualne towarzyszące objawy. W niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie dodatkowych badań, aby ocenić przepływ krwi w naczyniach.

Profilaktyka pajączków na nogach

Chociaż nie można całkowicie zapobiec powstawaniu pajączków na nogach, istnieją pewne formy, które mogą zmniejszyć ryzyko pojawienia się ich. Oto zalecenia dotyczące profilaktyki pajączków na nogach:

• regularne ćwiczenia fizyczne: ćwiczenia, takie jak chodzenie, jogging lub pływanie, mogą wzmocnić mięśnie nóg i poprawić krążenie krwi;
• unikanie długotrwałego stania lub siedzenia: jeśli pracujesz w pozycji siedzącej lub stojącej przez dłuższy czas, staraj się regularnie zmieniać pozycję i robić przerwy na krótkie spacery;
• zdrowa dieta bogata w błonnik i antyoksydanty: stosowanie zdrowej i zrównoważonej diety może wspomagać zdrowie naczyń krwionośnych;
• unikanie nadmiernego opalania: ekspozycja na słońce może wpływać na elastyczność naczyń krwionośnych, dlatego ważne jest stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym i unikanie nadmiernego opalania;
• utrzymywanie prawidłowej masy ciała: nadwaga i otyłość mogą zwiększać ryzyko powstawania pajączków, dlatego ważne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem?

W większości przypadków pajączki nie wymagają interwencji medycznej i można je traktować jako problem kosmetyczny. Jednak jeśli pajączki na nogach są bolesne, powodują dyskomfort lub towarzyszą im inne objawy, takie jak obrzęk, zaczerwienienie lub owrzodzenia, należy skonsultować się z lekarzem. Może on zalecić badania i wdrożyć odpowiednie leczenie w zależności od zaobserwowanych objawów.

Badania, które warto wykonać:

e-Pakiet badanie niedoboru witamin i minerałów – wskazany w przypadku podejrzenia niedoborów witamin lub składników mineralnych objawiających się np. jako spadek odporności, bladość skóry, zmniejszenie tolerancji wysiłku, drżenia lub osłabienie mięśni, zaburzenia neurologiczne, bóle kostne, pogorszenie stanu skóry i włosów;

e-Pakiet badań dla kobiet dojrzałych – wskazany profilaktycznie do ogólnej oceny stanu zdrowia;

e-Pakiet badań hormonalnych dla kobiet – badania z pakietu warto wykonać do oceny pracy układu hormonalnego.

Bibliografia

1. K. Lennecke, K. Hagel, K. Przondziono, Opieka farmaceutyczna w samoleczeniu wybranych chorób, Wrocław, 2012, s. 306.
2. R. Jachowicz i in., Farmacja Praktyczna, Warszawa 2007, s. 270–272
3. M. Celińska–Lowenhoff, W. Barańska–Rybak, O. Komorowska, Zmiany skórne w chorobach naczyń żylnych, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2012, nr 35–42.