Pot jest naturalną wydzieliną ciała, która odgrywa istotną rolę w termoregulacji i usuwaniu toksyn. W normalnych warunkach jest bezwonny, ale w pewnych sytuacjach ma nieprzyjemny zapach. To uciążliwe, a przy tym może stanowić sygnałem, że w organizmie zachodzą niepokojące zmiany. Przyjrzyj się przyczynom octowego zapachu potu oraz związanym z nim chorobom.

Dlaczego się pocimy?

Pot jest wydzieliną gruczołów potowych, które dzielą się na dwa główne typy: ekrynowe i apokrynowe. Gruczoły ekrynowe są obecne na całej powierzchni skóry i produkują bezwonny pot, głównie składający się z wody i soli. Gruczoły apokrynowe, zlokalizowane w okolicach pach, pachwin i na zewnętrznych narządach płciowych, produkują pot o bardziej złożonym składzie, który może być pożywką dla bakterii, co prowadzi do nieprzyjemnych zapachów.

Celem pocenia się jest:

  • termoregulacja – pot pomaga w regulacji temperatury ciała, parując z powierzchni skóry i chłodząc organizm;
  • usuwanie toksyn – poprzez pot organizm pozbywa się niektórych produktów przemiany materii;
  • nawilżenie skóry – pot ma również działanie nawilżające, co jest istotne dla zdrowia skóry.

Dlaczego pot może pachnieć octem?

Octowy zapach potu nie jest normalnym objawem i może wskazywać na różne problemy zdrowotne. To często wynik zmian w metabolizmie organizmu lub nieprawidłowości w diecie. Warto zrozumieć, jakie czynniki mogą wpływać na pojawienie się tego nieprzyjemnego zapachu.

Zmiany metaboliczne

Kiedy organizm ma problemy z metabolizowaniem substancji odżywczych, może dojść do nagromadzenia ketonów, które są produktem ubocznym spalania tłuszczów. W przypadku, gdy organizm nie może skutecznie wykorzystać glukozy, zaczyna spalać tłuszcze, co prowadzi do powstawania ciał ketonowych. O ich obecności często świadczyć zmieniony zapach potu.

Dieta

Dieta bogata w tłuszcze i uboga w węglowodany może prowadzić do pojawienia się octowego potu. Spożycie dużej ilości czosnku, cebuli i przypraw również jest w stanie wpłynąć na zapach, ponieważ te składniki odżywcze są metabolizowane w sposób, który może prowadzić do nieprzyjemnych woni.

Chorobowe przyczyny octowego zapachu potu

Często za octowy zapach potu odpowiada cukrzyca. Jeśli jest niekontrolowana, może prowadzić do kwasicy ketonowej. W tym stanie organizm wytwarza ciała ketonowe, a ich obecność może powodować charakterystyczny zapach acetonu, który przypomina jabłka oraz ocet.

Problemy z nerkami mogą prowadzić do nagromadzenia toksycznych substancji w organizmie, co również jest w stanie wpłynąć na zapach potu. Pachnie on wówczas amoniakiem lub octem, co stanowi wynik niewłaściwego wydalania produktów przemiany materii.

W przypadku niewydolności wątroby organizm nie jest w stanie prawidłowo metabolizować i usuwać toksyny, co może prowadzić do zmian w pocie.

Również niektóre infekcje skórne, takie jak grzybica lub zakażenia bakteryjne, mogą prowadzić do nieprzyjemnej woni. Odpowiedzialne za to są bakterie, a właściwie substancje chemiczne wytwarzane przez nie podczas rozkładu potu. 

Oprócz tego za octowy pot mogą odpowiadać zmiany hormonalne, takie jak te występujące podczas menopauzy. Czasami wpływają na jego skład, co skutkuje nieprzyjemną wonią. Hormony mogą również wpływać na gruczoły potowe, co z kolei prowadzi do zwiększonej produkcji potu.

Jakie objawy towarzyszą octowemu zapachowi potu?

Osoby, które mierzą się z problemem octowego zapachu potu, często skarżą się na nadmierną potliwość. Może to być spowodowane różnymi czynnikami, w tym stresem, dietą i problemami zdrowotnymi.

Osoby z cukrzycą często doświadczają dodatkowych objawów, takich jak nadmierne pragnienie, częste oddawanie moczu i zmęczenie. W przypadku chorób nerek mogą wystąpić bóle w okolicy lędźwiowej oraz zmiany w ilości oddawanego moczu.

Jak diagnozować przyczyny octowego zapachu potu?

Pierwszym krokiem w zdiagnozowaniu przyczyny octowego zapachu potu jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu lekarskiego. Lekarz pyta o objawy, historię medyczną oraz styl życia pacjenta.

W zależności od podejrzeń lekarz może zlecić badania laboratoryjne, takie jak morfologia krwi, stężenie elektrolitów, badania biochemicznie, badania moczu oraz testy hormonalne. Pomogą one w ocenie funkcji nerek, wątroby oraz poziomu hormonów.

W przypadku podejrzenia poważniejszych schorzeń lekarz może skierować pacjenta do specjalisty takiego jak endokrynolog, diabetolog czy nefrolog, w celu dalszej diagnostyki i leczenia.

Badania, które warto wykonać:

  • e-Pakiet nerkowy – badania w pakiecie są wskazane do wykonania w diagnostyce chorób układu moczowego, objawiających się m.in. bólem, trudnościami w oddawaniu moczu, anemią i obrzękami kończyn.
  • e-Pakiet Trzy kroki do zdrowia: premium – pakiet obejmuje badania zalecane do wykonania w celu profilaktycznej oceny stanu zdrowia.
  • e-Pakiet dla każdego (maksimum) – badania w pakiecie są wskazane do wykonania w celu profilaktycznej oceny stanu zdrowia. Diagnostyka obejmuje: morfologię krwi, OB, CRP ilościowo, PT (INR), APTT, fibrynogen, glukozę, elektrolity, lipidogram, próby wątrobowe, amylazę, mocznik, kreatyninę, kwas moczowy, żelazo, wapń, magnez, TSH.

Bibliografia

  1. M. Skowron, B. Grabowska-Polanowska i in., Analiza lotnych związków organicznych z powierzchni ludzkiej skóry, Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauki, Kraków 2014.
  2. H. Bojarowicz, A. Ziółkowska i in., Wyjątkowość zapachu, „Hygeia Public Health” 2016, nr 51(2), s. 154–160.