Czy wiesz, że nawet 50% kobiet co najmniej dwa razy w życiu zmaga się z infekcjami intymnymi, a do najbardziej wstydliwych męskich chorób należy zapalenie cewki moczowej i grzybica prącia? Te statystyki mogłyby wyglądać zupełnie inaczej, gdyby zasady higieny intymnej były lepiej przestrzegane. Nieprawidłowa pielęgnacja okolic intymnych prowadzi do rozwoju wielu chorób. Sprawdź, jakie nawyki warto wprowadzić, aby nie tracić komfortu i dobrego samopoczucia.

Czym jest higiena intymna u kobiet i mężczyzn?

Miejsca intymne kobiet i mężczyzn mają nieco inną specyfikę. U kobiet w okolicach narządów rodnych występują bakterie produkujące kwas mlekowy (Lactobacillus spp.), dzięki któremu pH pochwy utrzymuje się na prawidłowym poziomie – 3,8-4,5 [2]. Kwaśne środowisko utrudnia rozwój innych, patologicznych bakterii. Gdy dochodzi do dysproporcji między „dobrymi” a „złymi” bakteriami, wzrasta ryzyko rozwoju infekcji intymnej. Higiena intymna u pań polega więc na utrzymaniu odpowiedniej mikroflory bakteryjnej pochwy, która może zostać zaburzona przez błędy dietetyczne (np. zbyt wysoką zawartość cukrów prostych w codziennej diecie), palenie papierosów, wysoką aktywność seksualną czy noszenie bielizny ze sztucznych materiałów, które zatrzymują wilgoć.

Mimo że częściej czytasz o higienie intymnej kobiet, dbanie o tę sferę u panów jest równie ważne. Takie części miejsc intymnych jak jądra, nasieniowód, najądrze, gruczoł krokowy, pęcherz moczowy czy prostata w stanie fizjologicznym powinny być pozbawione bakterii. Na innych obszarach obserwuje się przeważnie florę bakteryjną, która pochodzi ze skóry, okolic odbytu albo od partnerki. Dodatkowo pod żołędziem penisa zbiera się tzw. mastka – wydzielina złożona z bakterii, resztek moczu, spermy i złuszczonego nabłonka napletka. Głównym celem męskiej higieny intymnej będzie pozbycie się bakterii i resztek wydzielin spod napletka i okolic odbytu.

Opryszczka narządów płciowych – jak ją rozpoznać, jak przebiega jej leczenie?

Nieprawidłowa higiena intymna – jakie choroby powoduje?

Zarówno brak higieny intymnej, jak i jej nadmiar może prowadzić do rozwoju wielu chorób. U kobiet będą to przede wszystkim infekcje intymne o podłożu bakteryjnym, grzybiczym lub mieszanym. Panie zgłaszają się do ginekologa z takimi objawami jak świąd lub pieczenie pochwy oraz nieprawidłowy wygląd i zapach wydzieliny z dróg rodnych. Często stawianą diagnozą jest chlamydioza, rzęsistkowica, waginoza czy opryszczka narządów płciowych. Nieprawidłowa higiena miejsc intymnych może doprowadzić też do infekcji układu moczowego. 

Do męskich chorób, które wynikają z nieprawidłowych rytuałów pielęgnacyjnych, należą przede wszystkim dolegliwości ze strony układu moczowego, np. zapalenie cewki moczowej. Może być ono wywołane przez dwoinkę rzeżączki lub inne drobnoustroje (np. mycoplasma, chlamydia trichomatis). Często spotykanymi infekcjami intymnymi u mężczyzn są też grzybica prącia, która obejmuje żołądź i napletek oraz opryszczka narządów płciowych.

Wysoka aktywność seksualna połączona z częstą zmianą partnerów i niedostateczną higieną po stosunku zwiększa ryzyko rozwoju chorób wenerycznych.

Przyczyny i skuteczne sposoby radzenia sobie ze świądem pochwy

„Dobre praktyki”, czyli najważniejsze zasady higieny intymnej

Aby uniknąć infekcji intymnych, przestrzegaj w życiu codziennym kilku zasad:

  • myj miejsca intymne regularnie – wiele osób zastanawia się, czy okolice intymne trzeba myć codziennie. Wystarczy robić to 1–2 razy dziennie podczas porannych i wieczornych rytuałów pielęgnacyjnych. Zbyt częste mycie może zaburzyć pracę naturalnej flory bakteryjnej;
  • nie używaj gąbek – myjki i podobne akcesoria to siedlisko bakterii, więc okolicę pochwy i prącia należy myć dłońmi;
  • nie używaj irygatorów – płukanie pochwy zaburza jej naturalny kwaśny odczyn i sprzyja rozwojowi patologicznych drobnoustrojów;
  • wybieraj szybkie prysznice zamiast długich kąpieli – gorąca woda powoduje przekrwienie błon śluzowych i sprawia, że są bardziej podatne na działanie bakterii i grzybów;
  • unikaj perfumowanych kosmetyków do higieny intymnej – często powodują one uczulenia i podrażnienia;
  • noś bieliznę z naturalnych włókien – najlepsza będzie bawełna, która przepuszcza powietrze i pozwala skórze swobodnie oddychać;
  • myj narządy płciowe po seksie – ta praktyka powinna dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn; 
  • nie korzystaj z publicznych toalet, a jeśli już musisz to zrobić, zachowaj szczególną ostrożność – staraj się nie siadać na desce klozetowej;
  • usuwaj nadmiar włosów z okolic intymnych – bujne owłosienie w okolicach intymnych może stać się siedliskiem bakterii;
  • jeśli używasz wkładek higienicznych, podpasek lub tamponów, wymieniaj je regularnie, aby nie miały zbyt długiego kontaktu ze skórą.

Pamiętaj, że regularne badania również są częścią higieny. W przypadku panów warto odwiedzać urologa i robić kontrolne badania krwi i moczu, a u pań wskazana jest coroczna cytologia, która pozwoli stwierdzić, czy we wnętrzu narządów rodnych nie rozwijają się inne choroby. 

Pierwsza wizyta u ginekologa – jak się do niej przygotować?

Higiena intymna – jak powinna wyglądać?

Higiena intymna u kobiet, mężczyzn i dzieci powinna być przede wszystkim regularna. Wymaga stosowania specjalistycznych preparatów i konkretnego sposobu mycia.

U mężczyzn

Zanim rozpoczniesz mycie, odciągnij napletek w taki sposób, aby odsłonić żołądź. Zmyj wodą mastkę, czyli mieszaninę różnych substancji i wydzielin, która zbiera się w tej wrażliwej okolicy. Kierunek mycia powinien przebiegać od strony penisa do odbytu – nigdy na odwrót, aby bakterie z odbytu nie przedostawały się do dróg moczowo-płciowych. W męskiej pielęgnacji bardzo ważne jest mycie okolic odbytu, aby pozbyć się drobnoustrojów.

U kobiet

Kobiety również powinny zachować kierunek mycia okolic intymnych od górnej części pochwy (łechtaczki) do odbytu. Pielęgnuj wrażliwe okolice dłońmi i używaj do tego żelu z zawartością kwasu mlekowego, który pomaga przywrócić naturalne pH pochwy. Komfort i czystość zwiększa poczucie atrakcyjności i może korzystnie wpłynąć na libido u kobiet. 

U dzieci

Higiena intymna u dzieci to pielęgnacja w czasie kąpieli – również z zachowaniem odpowiedniego kierunku mycia. U niemowląt trzeba też zwracać uwagę na czystość narządów płciowych w czasie zmiany pieluch i pilnować, aby resztki kału nie miały styczności z waginą lub penisem. 

Przewlekłe zapalenie pęcherza – jak sobie z tym radzić?

Jak oczyścić nerki – sposoby na detoks nerek

Bibliografia

  1. T. Drewa i in., Urologia. Ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2023.
  2. K. Dzierżanowska-Fangrat, Leczenie chorób infekcyjnych, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021.
  3. M. Prandota, Zdrowie pod kontrolą, Oficyna Wydawnicza ABA, Warszawa 2022.