Alkohol to jedna z najpopularniejszych używek. Spożycie napojów procentowych przynosi odprężenie, relaks, rozluźnienie. Jednak mimo tego z pozoru pozytywnego działania alkohol przyjmowany w nadmiarze wykazuje negatywny wpływ na organizm. Sprawdź, jakie mogą być skutki nadużywania alkoholu.

Nadużywanie alkoholu jest niebezpieczne dla zdrowia

Nadużywanie alkoholu nieuchronnie prowadzi do patologicznych zmian w obrębie całego organizmu. Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia podają, że w ciągu roku około 2,5 mln osób umiera w związku z nadmierną konsumpcją alkoholu. Dzieje się tak, gdyż alkohol negatywnie wpływa na homeostazę, czyli wewnętrzną równowagę organizmu. W konsekwencji tego staje się on w większym stopniu podatny na uszkodzenia czy infekcje. Poniżej przedstawiamy wybrane skutki nadużywania alkoholu. 

Konsekwencje nadużywania alkoholu dla układu pokarmowego 

Zazwyczaj pierwsze objawy nadużywania alkoholu zaobserwować można ze strony przewodu pokarmowego. W obrębie błon śluzowych tworzących go narządów rozwija się stan zapalny, który może rozprzestrzeniać się od jamy ustnej po odbytnicę. Konsekwencjami nadużywania alkoholu są m.in.: 

  • biegunki, 
  • wzdęcia,
  • przewlekłe nudności,
  • owrzodzenia żołądka lub dwunastnicy,
  • refluks żołądkowo-przełykowy,
  • żylaki przełyku lub odbytu,
  • choroby przyzębia,
  • przewlekłe lub ostre zapalenie trzustki, 
  • zaburzenia czynności wydzielniczej trzustki,
  • niedożywienie i wyniszczenie.

Poznaj zdrowe nawyki żywieniowe i sprawdź, jak wprowadzić je do swojego życia.

Co oznacza zmiana koloru oczu na żółty i kiedy szukać pomocy medycznej?

Nocne chrapanie – o czym może świadczyć?

Problemy z wątrobą w wyniku nadużywania alkoholu

Długotrwałe picie alkoholu prowadzi do rozwoju stłuszczenia wątroby. Choroba ta polega na gromadzeniu się we wnętrzu komórek wątrobowych (tzw. hepatocytów) kropel tłuszczu. Zazwyczaj ma ona bezobjawowy przebieg. Czasem towarzyszy jej dyskomfort/ból pod prawym łukiem żebrowym czy powiększenie wątroby. 

Wraz z przedłużającym się toksycznym działaniem alkoholu na wątrobę dochodzi do alkoholowej choroby wątroby, charakteryzującej się rozwojem zmian martwiczo-zapalnych. Towarzyszą im m.in.: uczucie zmęczenia, wodobrzusze, nudności, wymioty, brak apetytu, podwyższona temperatura ciała, powiększenie wątroby (niekiedy dodatkowo powiększenie śledziony), ból pod prawym łukiem żebrowym, żółtaczka – żółte oczy i skóra, encefalopatia wątrobowa. Następstwem zapalenia jest włóknienie, a z czasem dochodzą nieodwracalne zmiany w postaci marskości.

Zdecyduj się na e-Pakiet wątrobowy i skontroluj pracę wątroby.

Negatywne skutki nadużywania alkoholu dla układu krążenia

Negatywne skutki nadużywania alkoholu zaobserwować można w układzie krążenia. Spożywany w nadmiarze alkohol wiąże się z ryzykiem zaburzeń wchłaniania substancji odżywczych i mineralnych, w tym: magnezu, potasu, żelaza czy kwasu foliowego, które oddziałują na układ krążenia. Konsekwencją ich niedoboru może być anemia, czyli za mała ilość czerwonych krwinek. 

Alkohol powoduje przejściowe przyspieszenie pracy serca i wzrost ciśnienia. Nadużywanie alkoholu wiąże się zatem z ryzykiem stałego podnoszenia wartości tych parametrów, a to osłabia serce, sprzyja zaburzeniom jego pracy i ciężkim chorobom, takim jak: choroba niedokrwienna serca, udar mózgu, zawał mięśnia sercowego, kardiomiopatia alkoholowa (serce powiększa się i staje się przez to niewydolne).

Skutki nadużywania alkoholu dla układu rozrodczego

Przyjmowany w nadmiarze alkohol prowadzi do zaburzeń ze strony układu rozrodczego, co związane jest w dużej mierze z nieprawidłowościami hormonalnymi. U mężczyzn nadużywanie alkoholu wiąże się z obniżeniem poziomu testosteronu, a to z feminizacją męskich cech – upośledzeniem wytwarzania lub gorszą jakością nasienia, obkurczeniem jąder, powiększeniem gruczołów piersiowych. U kobiet nadużywanie alkoholu może powodować zaburzenia cyklu miesiączkowego, utrudniać zajście w ciążę i przyspieszać menopauzę. Alkohol jest również wrogiem udanego życia seksualnego. Skutkuje spadkiem libido czy zaburzeniami erekcji u mężczyzn.

Uderzenia gorąca to nie tylko zwiastun menopauzy. Sprawdź, jakim chorobom mogą towarzyszyć.

Alkohol – skutki nadużywania dla układu nerwowego

Alkohol nawet w niewielkich ilościach zaburza krytycyzm i samokontrolę. W wyniku spożywania go dochodzi do wahań nastroju i zaburzeń postrzegania. Upojenie alkoholowe sprawia, że tracimy zdolność racjonalnego myślenia. Zaburzona zostaje też koordynacja ruchowa – dochodzi do ograniczenia pola widzenia, zmniejszenia szybkości reakcji, rozproszenia uwagi, pogorszenia wzroku, zaburzenia równowagi, błędnej oceny odległości, senności. 

Spożywany w nadmiarze alkohol wykazuje toksyczny wpływ na neurony, czyli komórki układu nerwowego, czego efektem może być polineuropatia. W ten sposób określane jest uszkodzenie nerwów, które wiąże się m.in. z zaburzeniem czucia, bólem, niedowładami, porażeniami. Nadużywanie alkoholu to również czynnik ryzyka zaburzeń psychicznych, takich jak: majaczenie, zespół Korsakowa, encefalopatia Wernickego. Systematyczne spożywanie alkoholu, nawet w niewielkich ilościach, prowadzi do pełnego, fizycznego uzależnienia.

Nadużywanie alkoholu a odporność

Spożywanie alkoholu w nadmiarze nie pozostaje bez wpływu na układ odpornościowy. Powodowane przez niego uszkodzenie komórek sprawia, że organizm produkuje związki o działaniu prozapalnym. Alkohol hamuje też odpowiedź immunologiczną, w konsekwencji czego organizm jest bardziej narażony na infekcje. Upośledzenie funkcji komórek odpornościowych sprawia, że nadmiar spożywanego alkoholu wymieniany jest jako jeden z głównych czynników ryzyka procesów nowotworowych. Specjaliści informują, że około 12% wszystkich nowotworów u mężczyzn i 3% u kobiet związane jest nadużywaniem alkoholu. Alkoholicy należą do grupy zwiększonego ryzyka rozwoju raka żołądka, wątroby, przełyku, piersi, prostaty, części nosowej gardła, krtani, tchawicy, okrężnicy i odbytnicy.

Osoby nadużywające alkoholu częściej zapadają na takie choroby jak:

  • gruźlica,
  • bakteryjne zapalenie otrzewnej,
  • zakażenia krwi,
  • ropne zakażenia skóry i tkanki podskórnej,
  • zapalenie płuc,
  • choroby układu moczowego,
  • zapalenie opon mózgowych.

Diagnostyka chorób trzustki – amylaza we krwi

Badania, które warto wykonać

  • e-Pakiet dla każdego (medium) – kompleksowa ocena organizmu, zawiera takie badania, jak: morfologia krwi, OB, CRP ilościowo, glukoza, elektrolity, lipidogram, ALT, GGTP, mocznik, kreatynina, kwas moczowy, żelazo oraz TSH,
  • e-Pakiet dla kobiet – zawiera takie badania, jak: morfologia, fibrynogen, glukoza, lipidogram, ALT, GGTP, kreatynina, kwas moczowy, magnez, CRP, TSH, FSH, witamina D metabolit 25(OH), a także badanie ogólne moczu.

Próby wątrobowe – na czym polega to badanie?

Jak zdiagnozować chorą wątrobę?

Bibliografia

  1. J. Dziukiewicz, Alkoholizm i nadużywanie alkoholu: powszechny problem społeczny i zdrowotny XXI wieku, W: K. Pujer (red.), Problemy nauk społecznych, humanistycznych, ekonomicznych: konteksty i wyzwania, Exante, Wrocław 2017, s. 17–26.
  2. M. Hartleb, Alkoholowa choroba wątroby. Online: https://podyplomie.pl/wiedza/wielka-interna/782,alkoholowa-choroba-watroby [dostęp: 23.11.2023].
  3. K. Kolasa, Jakie są skutki finansowe i zdrowotne picia alkoholu? Przegląd literatury, „Alcoholism and Drug Addiction” 2015, t. 28, nr 3, s. 183–192.
  4. A. Ryszkowski, A. Wojciechowska, Z. Kopański i wsp., Objawy i skutki nadużywania alkoholu, „Journal of Clinical Healthcare” 2015, nr 1, s. 2–6.