Moczenie nocne u dzieci to powszechny problem, który może wynikać z różnych przyczyn. Chociaż wiele osób uważa, że jest to spowodowane problemami emocjonalnymi, ostatnie badania wykazują, że główną przyczyną są zaburzenia czynnościowe w układzie moczowym. Poznaj czynniki ryzyka, przyczyny oraz skuteczne metody leczenia moczenia nocnego.

Co to jest moczenie nocne?

Moczenie nocne polega na mimowolnym oddawaniu moczu w trakcie snu u osoby w wieku, w którym czynność ta powinna być już kontrolowana (5 r.ż. u dziewczynek i 6 r.ż. u chłopców). Problem ten może występować zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Co istotne, moczenie nocne rozpoznaje się jedynie u osób bez towarzyszących wad anatomicznych układu moczowego czy zaburzeń neurologicznych.

Przyczyny moczenia nocnego

  • Niedojrzałość układu moczowego – układ moczowy rozwija się stopniowo w dzieciństwie. U niektórych dzieci może potrwać dłużej, zanim osiągną pełną kontrolę nad oddawaniem moczu w nocy. To zjawisko jest naturalne i zazwyczaj ustępuje samoistnie.
  • Zwiększona produkcja moczu w nocy – niektóre dzieci produkują tyle moczu w nocy, że przekracza on pojemność ich pęcherza i może prowadzić do mimowolnego oddawania moczu w trakcie snu. Przyczyną tego może być nadmierne spożycie płynów przed snem.
  • Genetyczne czynniki predysponujące – moczenie nocne może być dziedziczne. Jeśli jedno z rodziców cierpiało na ten problem w dzieciństwie, istnieje większe ryzyko, że ich dziecko będzie miało podobne kłopoty z kontrolą oddawania moczu.
  • Stres i emocje – chociaż moczenie nocne nie jest bezpośrednio spowodowane problemami emocjonalnymi, stres i emocje mogą wpływać na jego nasilenie. Dzieci czują się sfrustrowane lub zawstydzone z powodu moczenia się w nocy, co może prowadzić do większego stresu i trudności w kontrolowaniu oddawania moczu.

Czynniki ryzyka

Istnieje kilka czynników ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia moczenia nocnego u dzieci. Należą do nich:

  • wiek: moczenie nocne rzadziej występuje u starszych dzieci;
  • płeć: u chłopców ta przypadłość występuje częściej;
  • historia rodzinna: jeśli jeden z rodziców cierpiał na moczenie nocne w dzieciństwie, istnieje większe prawdopodobieństwo, że ich dziecko również będzie miało ten problem.

Metody leczenia moczenia nocnego

Leczenie moczenia nocnego zależy od przyczyny i indywidualnych potrzeb dziecka. Oto kilka skutecznych metod:

  • trening pęcherza moczowego – polega na stopniowym zwiększaniu pojemności pęcherza poprzez regularne oddawanie moczu w ustalonych interwałach. W ten sposób można nauczyć dziecko utrzymywania moczu przez dłuższy czas i zmniejszyć częstość załatwiania potrzeb fizjologicznych w nocy;
  • ograniczenie spożycia płynów przed snem – może pomóc w zmniejszeniu produkcji moczu w nocy. Ważne jest jednak, aby dziecko nadal dostawało wystarczającą ilość płynów w ciągu dnia;
  • alarmy nocne – są skuteczną metodą leczenia moczenia nocnego. Alarm wibruje lub wydaje dźwięk, gdy czujnik wykryje wilgoć. To pomaga dziecku obudzić się i powstrzymać oddawanie moczu. Dziecko uczy się kontrolować oddawanie moczu i z czasem przestaje moczyć się w nocy;
  • farmakoterapia – w niektórych przypadkach lekarz może zalecić stosowanie leków mających na celu zmniejszenie ilości wydzielanego moczu.

Moczenie nocne to dość powszechny problem, który może wpływać na jakość życia dzieci i ich rodzin. Trzeba pamiętać, że rzadko jest spowodowane problemami emocjonalnymi. 

Badania, które warto wykonać:

Bibliografia

  1. A. Książek, B. Rutkowski, Nefrologia, Wydanie I, Lublin 2004. 
  2. A. Szczeklik (red.), Choroby wewnętrzne, Wydanie III, Kraków 2011.
  3. K. Jobs, A. Jung, Moczenie nocne u dzieci – aktualnie obowiązujące definicje i standardy postępowania, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2014, t. 10, nr 1, s. 32–35.