Zimne stopy, jeżeli nie są następstwem wychłodzenia całego organizmu, nieosłonięcia nóg przed chłodnym powietrzem czy stąpania po nieogrzanej powierzchni, mogą sygnalizować poważniejsze schorzenia. Jeśli często odczuwasz chłód, nawet gdy temperatura otoczenia jest komfortowa, warto przyjrzeć się temu bliżej. Zimne stopy mogą być bowiem objawem zaburzeń krążenia, problemów hormonalnych czy niedoborów żywieniowych. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny i jak je skutecznie zdiagnozować!

Jakie są przyczyny zimnych stóp?

Zimne stopy mogą mieć różne podłoże – od błahych czynników, takich jak niska temperatura otoczenia, po poważniejsze problemy zdrowotne. Utrzymujące się uczucie chłodu w kończynach dolnych może wynikać z zaburzeń krążenia, schorzeń metabolicznych, a nawet przewlekłego stresu. 

Problemy z krążeniem

Nieprawidłowe krążenie to jedna z najczęstszych przyczyn zimnych stóp. Jeśli krew nie dociera do kończyn dolnych w wystarczających ilościach, może to prowadzić do ich wychłodzenia. W przypadku miażdżycy dochodzi do zwężenia naczyń krwionośnych, co utrudnia prawidłowy przepływ krwi. Choroba Raynauda powoduje nagłe skurcze naczyń krwionośnych, co objawia się nie tylko chłodnymi, lecz również siniejącymi stopami. Natomiast przewlekła niewydolność żylna prowadzi do osłabienia ścian żył i gorszego odpływu krwi, co skutkuje nieprzyjemnym uczuciem zimna w stopach.

Niedoczynność tarczycy

Tarczyca odpowiada za regulację metabolizmu i produkcję ciepła w organizmie. W przypadku niedoczynności tego gruczołu organizm zwalnia, co prowadzi do uczucia zimna, zwłaszcza w kończynach. Może temu towarzyszyć osłabienie, senność i sucha skóra. Problemy z tarczycą często pozostają niezdiagnozowane przez długi czas.

Niedokrwistość (anemia)

Anemia to stan, w którym organizm ma niedobór hemoglobiny, co skutkuje gorszym transportem tlenu. Osoby cierpiące na anemię często skarżą się na zimne stopy, bladość skóry i chroniczne zmęczenie. Niedobór żelaza jest najczęstszą przyczyną anemii, ale warto także sprawdzić poziom witaminy B12, której zbyt mała ilość w organizmie również może prowadzić do niedokrwistości.

Cukrzyca

Cukrzyca może powodować neuropatię, czyli uszkodzenie nerwów, co prowadzi do problemów z odczuwaniem temperatury w kończynach. Osoby z cukrzycą mogą nie czuć zimna w stopach, mimo że faktycznie ich kończyny są wychłodzone. Ponadto wysoki poziom cukru we krwi często przyczynia się do pogorszenia krążenia i zwiększonego ryzyka powstania owrzodzeń i stopy cukrzycowej.

Stres i napięcie nerwowe

Przewlekły stres prowadzi do wzrostu poziomu adrenaliny, która powoduje zwężenie naczyń krwionośnych i ograniczenie dopływu krwi do kończyn. Osoby żyjące w dużym napięciu nerwowym mogą zauważyć, że ich stopy są zimne, mimo że temperatura otoczenia jest odpowiednia. Długotrwały stres może także prowadzić do skurczów mięśni i bólu nóg.

Diagnostyka zimnych stóp

Jeśli problem zimnych stóp jest częsty lub towarzyszą mu inne objawy, warto skonsultować się z lekarzem i wykonać odpowiednie badania diagnostyczne. Właściwa diagnoza jest niezbędna, aby ustalić, czy przyczyną są zaburzenia krążenia, niedobory składników odżywczych, problemy hormonalne czy inne czynniki zdrowotne. Badania diagnostyczne pozwalają na wykrycie schorzeń na wczesnym etapie, co umożliwia skuteczniejsze leczenie.

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne pomagają określić przyczynę zimnych stóp. Morfologia krwi pozwala wykryć anemię, a oznaczenie poziomu ferrytyny i żelaza daje pełniejszy obraz ewentualnych niedoborów. Badania hormonów tarczycy (TSH, FT3, FT4) służą ocenie, czy problemem nie jest niedoczynność tego gruczołu. Pomiar glukozy i hemoglobiny glikowanej (HbA1c) pozwala zdiagnozować cukrzycę, a lipidogram ocenia ryzyko miażdżycy, która może prowadzić do problemów z krążeniem.

Badania obrazowe

Badania obrazowe są niezbędne, jeśli istnieje podejrzenie zaburzeń krążenia lub neuropatii. USG Dopplera kończyn dolnych ocenia przepływ krwi i pomaga zdiagnozować miażdżycę lub niewydolność żylną. W przypadku podejrzenia problemów neurologicznych lekarz może zalecić rezonans magnetyczny kręgosłupa, aby sprawdzić, czy nerwy nie są uciskane przez kręgi.

Do jakiego specjalisty się udać?

W zależności od podejrzewanej przyczyny warto skonsultować się z odpowiednim specjalistą:

  • lekarz rodzinny – pierwsza linia diagnostyki; może skierować cię na podstawowe badania i do innych specjalistów;
  • endokrynolog – w przypadku podejrzenia problemów z tarczycą;
  • angiolog – specjalista od chorób naczyń krwionośnych;
  • kardiolog – specjalista chorób sercowo-naczyniowych;
  • neurolog – jeśli podejrzewana jest neuropatia cukrzycowa.

Wizyta u specjalisty zazwyczaj wymaga skierowania od lekarza rodzinnego, choć w przypadku prywatnych placówek można umówić się bez tego.

Badania, które warto wykonać:

Bibliografia

  1. M. Korzonek, A. Markiel, J. Czarnota-Chlewicka, Zespół stopy cukrzycowej – problem wciąż aktualny, „Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne” 2016, nr 1, s. 1–8.
  2. M. J. Woźniak, B. Matyjaszek-Matuszek, Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu chorób tarczycy, „Lekarz POZ” 2022, nr 5, s. 330–337.
  3. R. Skalik, L. Borodulin-Nadzieja W. Woźniak i in., Znaczenie termoregulacji dla wydolności fizycznej człowieka – czy zaburzenia regulacji temperatury wewnętrznej i jej percepcji przez korę mózgową mogą mieć wpływ na przebieg przewlekłej niewydolności serca?, „Kardiologia Polska” 2009, supl. 6, t. 67, nr 10, s. 449–454.