Lipidogram to jedno z najważniejszych badań w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, stanowiących główną przyczynę śmierci zarówno kobiet jak i mężczyzn na świecie. Kiedy warto wykonać badanie i jak się do niego przygotować?
Lipidogram, czyli profil lipidowy, zwany też profilem tłuszczowym, to badanie, które określa poziom cholesterolu całkowitego, ale także jego frakcji LDL i HDL oraz trójglicerydów. Poziom dwóch ostatnich elementów lipidogramu pozwala lekarzowi ocenić stopień ryzyka sercowo-naczyniowego, czyli ryzyka wystąpienia jednej z chorób kojarzonych z podwyższonym poziomem cholesterolu, np. zawału mięśnia sercowego.
Cholesterol jest związkiem chemicznym potrzebnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga wiele procesów zachodzących w organizmie, jak te związane z produkcją hormonów, syntezą witamin. W nadmiarze jednak szkodzi. Zbyt duża ilość cholesterolu może prowadzić do całkowitego zablokowania tętnicy serca, co spowoduje brak dopływu krwi i w efekcie zawał. Jeśli zamknięte zostaną tętnice prowadzące do mózgu, dojdzie do udaru.
Wskazania do badania lipidogramu
Lipidogram powinien wykonywać raz na jakiś czas każdy z nas. W przypadku osób, u których w rodzinie nie występowały czy nie występują choroby krążenia, wystarczy, by takie badanie wykonać co najmniej raz na 5 lat, jednak w przypadku zaleceń lekarskich częściej. Osoby w grupie ryzyka chorób układu krążenia, a wśród nich: chorzy na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, osoby z przewlekłą chorobą nerek, przewlekłą chorobą zapalną (np. reumatoidalnym zapaleniem stawów), powinni kontrolować poziom cholesterolu częściej – częstotliwość ustala lekarz. Większa częstotliwość jest wskazana także w przypadku osób, które palą papierosy, mają nadwagę, są mało aktywne fizycznie.
Menopauza a choroby układu krążenia
Jak często zalicza się do badań profilaktycznych – jak często je wykonywać
Lipidogram – przygotowanie do badania
Badanie wykonywane jest na czczo. Zaleca się, aby ostatni posiłek poprzedniego dnia był spożyty nie później niż o godziny 18.00. Aby wynik badania był miarodajny, na kilka dni przed jego wykonaniem należy stosować dietę lekkostrawną oraz unikać alkoholu. Jakie są normy lipidogramu? Cholesterol całkowity nie powinien przekroczyć 190 mg/dl (5 mmol/l), frakcja LDL –115 mg/dl (3 mmol/l), trójglicerydy 150 mg/dl (1,7 mmol/dl). HDL u mężczyzn powinność wynieść ponad 40 mg/dl (1 mmol/l), u kobiet ponad 45 mg/dl (1,2 mmol/l).
W przypadku przekroczenia norm, konieczne będzie wdrożenie odpowiedniej farmakoterapii. Lekarz może zalecić także zmianę diety. Leczenie jest konieczne, by zminimalizować ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Wykonanie badania lipidogramu nie jest uciążliwe oraz nie zabiera wiele czasu, tym bardziej warto je systematycznie wykonywać ponieważ informacja jaką niesie może nas uchronić przed rozwojem przewlekłych chorób układu sercowo-naczyniowego, jak również znacząco zmniejsza ryzyko nagłej śmierci w powodu zawału czy udaru.
