Pocenie się – podobnie jak oddawanie moczu – pomaga Twojemu organizmowi pozbyć się toksyn i innych szkodliwych produktów przemiany materii. Mało kto zdaje sobie sprawę, że w ciągu dnia człowiek wydala ok. 0,5 l potu, a w upalne dni ilość ta może znacznie wzrosnąć. Jeśli jest on bezwonny, prawdopodobnie nawet go nie zauważasz. Gdy jednak ma kwaśny zapach, który drażni nozdrza niczym amoniak, trudno bagatelizować ten problem. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny brzydkiego zapachu potu i o jakich chorobach może świadczyć.

Pot – jak powstaje i jaką funkcję pełni w organizmie?

Pod wpływem wysokiej temperatury lub intensywnego wysiłku fizycznego Twoje ciało zaczyna się pocić i wydziela nieprzyjemny zapach, którego za wszelką cenę chcesz się pozbyć. Pot – bo o nim tu mowa – to bezbarwny roztwór soli, w 99% składający się z wody, w której znajdują się rozpuszczone związki chemiczne, takie jak mocznik, kwas mlekowy, tłuszcze, węglowodany czy składniki mineralne. Wydzielają go dwa rodzaje gruczołów: ekrynowe, rozsiane na całej powierzchni skóry z pominięciem żołędzi i napletka, oraz apokrynowe, znajdujące się pod pachami, w pachwinach i w okolicach narządów płciowych. 

Praca gruczołów potowych zależy od podwzgórza – to właśnie z tej części mózgu są wysyłane sygnały, aby zwiększyć produkcję potu, gdy wzrośnie temperatura otoczenia lub ciało wykonuje intensywny wysiłek fizyczny. Pocenie się – mimo że nie jest mile widziane – spełnia bardzo ważne funkcje w organizmie człowieka: reguluje temperaturę ciała, usuwa toksyczne substancje i zapewnia skórze optymalną wilgotność. Mało kto zdaje sobie sprawę, że bez potu ludzkie ciało dużo szybciej pokrywałoby się zmarszczkami. 

Nadmierne pocenie się – kiedy należy udać się do lekarza w poszukiwaniu pomocy medycznej

Czy uderzenia gorąca zwiastują chorobę?

Kwaśny zapach potu – jakie mogą być przyczyny?

Nieprzyjemny zapach potu powstaje dopiero wtedy, gdy zajmą się nim bakterie obecne na powierzchni skóry – to właśnie dlatego po intensywnym treningu lub gorącym dniu dobrze wziąć prysznic. Skład potu – a więc również jego walory zapachowe – zależą od środowiska, w którym przebywasz, jakości jedzenia, a także stanu Twojego zdrowia. Za kwaśnym zapachem potu mogą stać przyczyny fizjologiczne, nieprawidłowe nawyki związane ze stylem życia, a także choroby.

Przyczyny fizjologiczne

Niektóre osoby mają więcej gruczołów apokrynowych – tych znajdujących się pod pachami, w pachwinach czy w okolicach narządów płciowych – niż inni i dlatego pocą się intensywniej. Co ważne, pot wydzielany z tych miejsc częściej ma kwaśny zapach, ponieważ w jego składzie znajdują się szkodliwe produkty przemiany materii.

Styl życia

Styl życia i dieta mają ogromny wpływ nie tylko na sylwetkę i ogólne samopoczucie, lecz także na zapach potu. Jeśli w Twojej diecie znajduje się dużo wysoko przetworzonej żywności, alkoholu czy papierosów, Twój pot będzie miał kwaśny zapach ze względu na toksyczne substancje znajdujące się w wymienionych produktach. Pamiętaj, że Twój organizm robi wszystko, aby pozbyć się toksyn, a jednym ze sposobów jest wydalenie ich wraz z moczem albo przez skórę. Jeśli toksyczne substancje pojawiają się w Twojej diecie od czasu do czasu, niechciana woń powinna minąć wraz z powrotem do dobrych nawyków. Jeśli jednak do Twojego organizmu regularnie dostają się toksyny, kwaśny zapach potu będzie towarzyszył Ci przez cały czas. Nie zapominaj, że przypadłość ta może świadczyć również o niedostatecznej higienie osobistej.

Choroby

Kwaśny zapach potu może mieć podłoże chorobowe. Zmagają się z nim osoby dotknięte takimi schorzeniami, jak:

• cukrzyca – cukrzycy często odczuwają wzmożone pragnienie, a ich pot może mieć czasem zapach acetonu;
• choroby nerek – pot o zapachu amoniaku to znak, że Twoje nerki wymagają oczyszczenia lub dotknęła je poważniejsza choroba;
• otyłość – osoby, których BMI zdecydowanie wykracza poza normy, wydzielają pot o nieprzyjemnym kwaśnym zapachu. Dodatkowym czynnikiem, który zaostrza problem, jest niezdrowa dieta;
• zaburzenia hormonalne – kwaśny zapach potu bywa symptomem towarzyszącym w chorobach tarczycy, takich jak Hashimoto. Zobacz też, jaka jest zależność między zapachem potu a hormonami; 
• schizofrenia – z obserwacji wynika, że osoby dotknięte tym schorzeniem wydzielają pot o intensywnym zapachu octu.

Pamiętaj, że wymienione stany chorobowe wymagają szczegółowej diagnostyki. Pomogą w niej np. badania na tarczycę, dzięki którym dowiesz się, czy poziom hormonów w Twoim organizmie jest prawidłowy.

Jak oczyścić nerki – sposoby na detoks nerek

Zatrzymanie się wody w organizmie – przyczyny, objawy, zapobieganie

Jak pozbyć się kwaśnego zapachu potu?

Aby pozbyć się kwaśnego zapachu potu, zweryfikuj swoje nawyki żywieniowe – ogranicz spożywanie wysoko przetworzonej żywności na rzecz bardziej naturalnych składników. Zadbaj o to, aby w Twojej diecie nie brakowało warzyw i owoców, szczególnie tych o dużej zawartości witaminy B i cynku. Zrezygnuj też z używek lub znacznie ogranicz picie alkoholu i palenie papierosów. 

Jeśli obserwujesz u siebie dodatkowe objawy, które mogą świadczyć o innej chorobie, skonsultuj się z lekarzem. Stosowanie nawet najlepszych antyperspirantów czy blokerów potu nic nie da, jeśli pocenie się ma źródło w innym schorzeniu. W takim przypadku najbardziej skuteczne będzie leczenie przyczynowe, jednak wypracowanie lepszych nawyków żywieniowych i stylu życia zawsze wyjdzie Ci na zdrowie. 

Czym są i jak wprowadzić do swojego życia zdrowe nawyki żywieniowe?

Do jakiego lekarza się zgłosić, gdy pojawia się kwaśny pot?

Jeśli niepokoi Cię zapach Twojego potu, w pierwszej kolejności udaj się do lekarza rodzinnego lub internisty, który da Ci skierowanie na odpowiednie badania: ogólną morfologię krwi, badania cukru czy tarczycy. W zależności od otrzymanych wyników udaj się do dermatologa, czyli specjalisty od problemów dotyczących skóry i jej gruczołów; diabetologa, jeśli przypadłość ma związek z nieprawidłową glikemią, lub urologa, jeśli za kwaśnym zapachem potu stoją problemy z nerkami.

Bibliografia

1. T. Wolski i in., Farmakoterapia skóry. Cz. 1. Budowa i fizjologia skóry, „Postępy Fitoterapii” (1) 2019.
2. T. Wolski i in., Farmakoterapia skóry. Cz. 2 Przenikanie substancji przez skórę, „Postępy Fitoterapii” (1) 2019.
3. A. Geloen i in., Mikrobiom skóry. Przewodnik po świecie naturalnej i zrównoważonej pielęgnacji skóry, Wydawnictwo Znak, Kraków 2021.
4. M.C. Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2023.