Kaszel krtaniowy, znany również jako kaszel szczekający, jest objawem, który najczęściej występuje u dzieci. Nie znaczy to jednak, że u dorosłych wcale nie występuje. Ma charakterystyczny dźwięk przypominający szczekanie psa i jest wynikiem zapalenia krtani. Stąd też wzięła się jego nazwa. Przyjrzyj się bliżej temu schorzeniu, by umieć je trafnie rozpoznać, a także zapobiegać wystąpieniu zapalenia krtani.

Czym jest kaszel krtaniowy?

Kaszel krtaniowy to objaw, który najczęściej jest wynikiem zapalenia krtani, spowodowanego przez infekcję wirusową. Krtań to narząd odpowiedzialny za produkcję dźwięków i regulację przepływu powietrza do płuc. W przypadku stanu zapalnego w obrębie błon śluzowych dochodzi do obrzęku, co prowadzi do zwężenia dróg oddechowych i trudności w oddychaniu.

Objawy kaszlu krtaniowego

Kaszel krtaniowy charakteryzuje się:

  • szczekającym dźwiękiem – to najbardziej rozpoznawalny objaw, który występuje podczas kaszlu;
  • dusznością – osoby z kaszlem krtaniowym mogą doświadczać trudności w oddychaniu, co jest spowodowane obrzękiem krtani;
  • chrypką – zmiany w głosie mogą występować z powodu podrażnienia krtani;
  • bólem gardła – często towarzyszy kaszlowi krtaniowemu, zwłaszcza u dzieci.

Przyczyny kaszlu krtaniowego

Kaszel krtaniowy może mieć różnorodne przyczyny, które często są związane z podrażnieniem lub stanem zapalnym krtani. Jednym z najczęstszych źródeł tej dolegliwości są infekcje wirusowe. Zakażenia wywołane przez wirusy, takie jak wirus grypy, adenowirusy czy wirus RSV, często prowadzą do zapalenia krtani, którego charakterystycznym objawem jest suchy, szczekający kaszel.

Alergie to kolejny istotny czynnik mogący powodować kaszel krtaniowy. Reakcje alergiczne na pyłki, kurz, sierść zwierząt lub inne alergeny mogą prowadzić do obrzęku krtani.

Inną potencjalną przyczyną kaszlu krtaniowego jest refluks żołądkowo-przełykowy. Cofający się kwas żołądkowy może podrażniać błonę śluzową krtani, co skutkuje uporczywym kaszlem.

Nagłe ataki kaszlu mogą być również spowodowane obecnością ciała obcego w krtani, które organizm próbuje usunąć. Urazy krtani, takie jak nadwyrężenie głosu podczas krzyku czy długotrwałego śpiewania, mogą doprowadzić do wystąpienia kaszlu jako naturalnej reakcji obronnej.

Jak rozpoznać kaszel krtaniowy?

Rozpoznanie kaszlu krtaniowego opiera się przede wszystkim na analizie jego charakterystycznych cech oraz wynikach badania klinicznego. Ważne jest dokładne zrozumienie objawów oraz zebranie informacji na temat stanu zdrowia pacjenta. Podczas konsultacji lekarz szczegółowo przeanalizuje historię medyczną, co pozwoli zidentyfikować potencjalne przyczyny kaszlu oraz wykluczyć inne schorzenia.

Wywiad lekarski

Podczas wywiadu lekarz może zadać pytania dotyczące różnych aspektów problemu. Istotne jest określenie czasu trwania kaszlu oraz tego, czy jest on suchy, szczekający, czy towarzyszy mu odkrztuszanie wydzieliny. Specjalista zapyta także o inne objawy, takie jak gorączka, ból gardła, chrypka, duszność lub uczucie ucisku w gardle. Informacje o alergiach, przebytych infekcjach czy chorobach przewlekłych również mogą być kluczowe w postawieniu diagnozy.

Badania dodatkowe

W razie potrzeby lekarz może zdecydować się na przeprowadzenie badań dodatkowych, które pomogą w ustaleniu przyczyny kaszlu. Badania laboratoryjne krwi dostarczą informacji na temat obecności stanu zapalnego lub infekcji w organizmie. Badania mikrobiologiczne, takie jak wymaz z gardła, pozwolą z kolei na identyfikację ewentualnych zakażeń bakteryjnych.

W niektórych przypadkach, szczególnie przy podejrzeniu refluksu żołądkowo-przełykowego, alergii lub innych poważniejszych przyczyn, lekarz może zlecić dodatkowe testy, takie jak badania obrazowe czy konsultacje specjalistyczne. 

Jak długo trwa kaszel krtaniowy?

Kaszel krtaniowy zazwyczaj trwa od kilku dni do tygodnia. W przypadku ostrego zapalenia krtani objawy mogą ustępować samoistnie, jednak u niektórych pacjentów kaszel może utrzymywać się dłużej, co wymaga dalszej diagnostyki.

Jeśli kaszel trwa dłużej niż osiem tygodni, może to wskazywać na przewlekłe zapalenie krtani lub inną poważniejszą chorobę, która wymaga szczegółowej diagnostyki.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

W przypadku wystąpienia kaszlu krtaniowego, zwłaszcza u dzieci, należy zwrócić uwagę na następujące objawy, które mogą wymagać natychmiastowej interwencji medycznej:

  • trudności w oddychaniu;
  • niebieskawy odcień skóry wokół ust;
  • wysoka gorączka;
  • utrata głosu lub chrypka, która nie ustępuje.

Badania, które warto wykonać:

  • e-Pakiet dla każdego (medium) – pakiet badań wskazany do wykonania w celu ogólnej oceny kondycji zdrowia.
  • e-Pakiet alergiczny – pakiet badań zalecany do wykonania u osób dorosłych i dzieci, będących w trakcie diagnostyki alergii lub planujących rozpoczęcie diagnostyki, bez względu na stopień nasilenia objawów.
  • e-Pakiet uzupełniający: odporność – w pakiecie zawarto badania o istotnym znaczeniu dla diagnostyki zaburzeń układu odpornościowego, czyli badanie stężenia witaminy D oraz stężenie przeciwciał.

Bibliografia

  1. A. Undrunas, K. Kuziemski, Uporczywy kaszel – trudności diagnostyczno-terapeutyczne w codziennej praktyce lekarskie, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2017, t. 11, nr 4, s. 149–155.
  2. W. Wieczorek-Stawińska, Kaszel krtaniowy („szczekający kaszel”), https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/366913,kaszel-krtaniowy-szczekajacy-kaszel, [dostęp: 12.2024].
  3. K. Ślączka, L. Zawadzka-Głos, Stany zagrożenia życia w ostrych zapaleniach krtani u dzieci – ocena epidemiologii i postępowania, „Nowa Pediatria” 2014, nr 1, s. 8–14.