Karmienie piersią tylko pozornie jest łatwe. Wizje bezproblemowego przystawiania niemowlęcia rodzące się w głowie już w czasie ciąży często zostają zweryfikowane po przyjściu dziecka na świat. Tymczasem początkowe trudności możesz wyeliminować, przyjmując wygodną pozycję do karmienia piersią. Jeśli mimo to niemowlę będzie miało trudność z zasysaniem pokarmu, a ty odczuwać będziesz w czasie tej czynności dyskomfort czy wręcz ból – nie wahaj się skontaktować z doradcą laktacyjnym.
Dlaczego warto karmić niemowlę piersią?
Zgodnie ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia szczególnie wartościowe dla dziecka jest wyłączne karmienie piersią do ukończenia przez nie 6 miesiąca życia. Dzięki temu dziecko otrzymuje niezbędne do rozwoju składniki odżywcze, a także przeciwciała IgA, czynniki wzrostu, czynniki immunologiczne czy hormony. Wszystkie substancje zawarte w mleku matki korzystnie wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego, sercowo-naczyniowego i pokarmowego dziecka.
Karmienie piersią jest dobre nie tylko dla niemowlęcia, ale też dla mamy. Redukuje bowiem ryzyko krwawień poporodowych, sprzyja redukcji masy ciała (zwiększonej w czasie ciąży), a także pozytywnie wpływa na proces obkurczania się macicy. Redukuje dodatkowo ryzyko rozwoju raka piersi i jajników.
Nie zawsze jednak karmienie piersią jest możliwe. Poza przeciwwskazaniami ze strony dziecka (np. galaktozemia, niedobór laktazy) karmienie naturalne wykluczają niektóre choroby matki, np. zakażenie wirusem HIV czy gruźlica.
Jeśli chcesz zdiagnozować możliwe zdrowotne przeciwwskazania do karmienia piersią – możesz wykonać e-pakiet dla kobiet w ciąży.
Wiele kobiet przerywa karmienie piersią na późniejszym etapie, gdy rozwinie się u nich grzybica piersi. Tymczasem nie jest to przeciwwskazanie! Konieczne jest oczywiście wdrożenie leczenia (matki i dziecka), aby zapobiec rozwojowi kandydozy. Nie ma jednak powodu, aby zmieniać sposób podawania dziecku pokarmu.
Zobacz także: Pokarm z piersi prawej posiew.
Od czego zacząć powrót do formy po ciąży? Jak ćwiczyć po porodzie?
Jakie są wygodne pozycje do karmienia piersią?
Nie istnieje jedna najwłaściwsza pozycja do karmienia piersią. To, w jaki sposób będziesz przystawiać niemowlę, powinno być podyktowane Twoją wygodą oraz potrzebami dziecka. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia wyróżnia pięć podstawowych metod.
Klasyczna pozycja do karmienia piersią
Usiądź wygodnie w fotelu lub na kanapie, umieszczając pod plecami poduszkę. Pozwoli ci to wyprostować plecy i odciążyć odcinek lędźwiowo-krzyżowy. Ułóż dziecko brzuchem w stronę twojego ciała, tak aby głowa spoczywała na ramieniu albo poduszce.
Gdy ciało dziecka będzie w linii prostej, ujmij pierś tzw. chwytem C, a brodawką dotknij górnej wargi dziecka, tak aby instynktownie otworzyło ono usta. Wówczas naprowadź je na pierś. Jeśli będziesz czuła jakikolwiek dyskomfort czy wręcz ból – wysuń pierś z ust dziecka i ponów próbę przystawienia. Pozwoli ci to uniknąć bolesnych urazów brodawki, mogących skutkować zapaleniem gruczołu sutkowego, który dotyka ok. 20% kobiet w pierwszych 6 miesiącach laktacji.
Sprawdź też: Pokarm z piersi prawej posiew.
Co może oznaczać ból w górnej części kręgosłupa
Biologiczna pozycja do karmienia
Pozycja biologiczna tylko nieznacznie różni się od tej klasycznej. W tym wypadku jednak nie ustawiaj pleców pionowo, lecz odchyl się maksymalnie ku tyłowi, aż do pozycji półleżącej. W ten sposób wykorzystasz instynktowne odruchy swoje i dziecka. Łatwiej będzie ci dzięki temu przystawić niemowlę do piersi i prawidłowo je karmić. Ta pozycja jest szczególnie wskazana przy trudnościach laktacyjnych.
Pozycja do karmienia spod pachy
Karmienie w pozycji spod pachy jest pozycją szczególnie wskazaną po porodzie przez cięcie cesarskie albo przy bardzo dużych piersiach. Warto przyjmować tę pozycję także przy wyjątkowo ruchliwych maluchach albo tych, które mają trudność w prawidłowy chwyceniu brodawki.
Aby karmić w pozycji spod pachy – usiądź na kanapie lub w fotelu. Ułóż za plecami poduszkę, a ciało delikatnie pochyl ku przodowi. Brzuch dziecko powinien przylegać do twojego boku, a jego głowa spoczywać na dłoni przy piersi, do której przystawisz malucha. Nogi niemowlęcia powinny znajdować się za Twoimi plecami, a tułów spoczywać na poduszce i być dodatkowo wsparty ręką, aby zapewnić stabilne i bezpieczne ułożenie.
Pozycja do karmienia na leżąco
Nie jest to wbrew pozorom najwygodniejsza pozycja, jednak wypróbuj ją, jeśli masz duże piersi albo płaskie brodawki.
Ułóż się na boku, układając pod głowę zgięte ramię lub poduszkę. Dziecko połóż na boku twarzą w Twoją stronę i tuż przed brodawką piersi spoczywającej na łóżku. Przystaw dziecko do piersi podobnie jak w pozycji klasycznej.
Krzyżowa pozycja do kamienia
Pozycja krzyżowa jest odpowiednie dla dzieci z osłabionym napięciem mięśniowym, a także przedwcześnie urodzonych i mających trudności z zasysaniem pokarmu. Głowę dziecka podtrzymaj dłonią przeciwną do piersi, do której będziesz przystawiać niemowlę. Na tej ręce ułóż też tułów dziecko. Natomiast drugą dłonią przytrzymaj pierś.
Jak długo powinno trwać jedno karmienie piersią?
Według stanowiska Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia w pierwszych miesiącach życia dziecko powinno być karmione na żądanie. Przeciętnie w ciągu doby dziecko powinno być przystawianie 8–12 razy. To jednak średnie, a nie wytyczne! Zwracaj przede wszystkim uwagę na wczesne oznaki głodu. Są nimi: żywy odruch ssania, wysuwanie języka oraz otwieranie buzi. Jeśli zaobserwujesz te sygnały – nakarm dziecko.
Pamiętaj, że każde niemowlę je w innym tempie. Mają na to wpływ m.in. umiejętność ssania, poziom głodu czy nawet temperament dziecka. Gdy dziecko już się naje – wypuści pierś z ust. Może się jednak zdarzyć, że w czasie jedzenia zaśnie. Wówczas samodzielnie wysuń pierś z ust dziecka.
Zwracaj przy tym uwagę, czy karmienie trwa co najmniej 10 minut. Przyjmuje się, że to czas niezbędny, aby maluch opróżnił pierś. W przypadku dzieci, które jedzą dłużej niż 40 minut, konieczne jest zbadanie efektywności ssania, ale i techniki samego karmienia. Pomocna będzie w tym wypadku konsultacja z doradcą laktacyjnym.
O tym, że dziecko najada się w wystarczającej ilości (nawet jeśli Tobie wydaje się inaczej), świadczy prawidłowe przybieranie na wadze. Aby to zweryfikować, możesz posłużyć się normami Ruth Lawrence[1]:
- 26–31 g/dobę do 3 mies. życia,
- 17–18 g/dobę między 3 a 6 mies. życia,
- 12–13 g/dobę między 6 a 9 mies. życia,
- 9 g/dobę między 9 a 12 mies. życia.
Co jaki czas zmieniać pierś przy karmieniu?
Karmienie obiema piersiami jest szczególnie zalecane wedle Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia przy początkowej ograniczonej produkcji pokarmu, w celu stymulacji laktacji.
Nie zmieniaj jednak piersi co kilka minut. Sprawi to, że dziecko będzie pobierać wyłącznie pierwszą porcję, mniej kalorycznego mleka.
Czy w ciąży można latać samolotem? Jakie są przeciwwskazania?
Męskie piersi – hormonalne podłoże ginekomastii i główne przyczyny tego zjawiska
Bibliografia
- M. Nehring-Gugulska, Tempo wzrastania dzieci karmionych piersią, https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/91045,tempo-wzrastania-dzieci-karmionych-piersia, dostep: 18.04.2023 r.
- H. Szajewska, A. Horvath, A. Rybak, P. Socha., Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, „Standardy Medyczne/Pediatria” 2016, t. 13, s. 9–24.