Zauważasz, że twoje paznokcie stają się nierówne, pofalowane lub mają dziwne bruzdy? Choć ich wygląd często jest traktowany jako kwestia wyłącznie estetyczna, zmiany na płytce mogą sygnalizować poważne problemy zdrowotne. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny pofalowanych paznokci. Jakie warto wykonać badania, aby poznać podłoże niepokojących zmian?

Niedobory żelaza i innych minerałów

Pofalowana płytka paznokciowa bywa jednym z objawów niedoboru żelaza w organizmie. Paznokcie mogą stać się kruche, cienkie i nabrać nieregularnych kształtów. Niedobory innych mikroskładników, takich jak cynk, biotyna czy witaminy z grupy B, również mogą wpływać na ich kondycję.

Aby wykluczyć niedobory, warto wykonać podstawowe badania krwi, takie jak morfologia oraz poziom żelaza, ferrytyny, witaminy B12 i cynku. Wyniki pomogą ocenić, czy obecna dieta dostarcza odpowiedniej ilości składników odżywczych, a w razie niedoborów ułatwią dobór odpowiedniej dawki leków lub suplementów.

Choroby tarczycy

Zaburzenia hormonalne, takie jak niedoczynność lub nadczynność tarczycy, często wpływają na kondycję paznokci. W przypadku niedoczynności płytki mogą stać się grubsze, a ich powierzchnia pofalowana. W nadczynności z kolei paznokcie często się rozdwajają i łamią.

Jak to sprawdzić? Zalecane jest wykonanie badań poziomu hormonów tarczycy, takich jak TSH, FT3 i FT4, oraz przeciwciał anty-TPO i anty-TG, jeśli podejrzewa się choroby autoimmunologiczne.

Łuszczyca paznokci

Łuszczyca to choroba autoimmunologiczna, która często objawia się na skórze, ale może również dotyczyć paznokci. Charakterystycznymi objawami są: pofalowana powierzchnia paznokcia, wgłębienia przypominające „naparstki” oraz żółknięcie płytki. Łuszczycę paznokci łatwo przeoczyć, szczególnie jeśli brak innych objawów skórnych.

Diagnozę potwierdza dermatolog na podstawie badania fizykalnego. W niektórych przypadkach można wykonać biopsję skóry lub paznokcia.

Grzybica paznokci

Grzybica to jedna z najczęstszych przyczyn zmienionego wyglądu paznokci. Objawia się nie tylko pofalowaną powierzchnią płytki, lecz również przebarwieniami (od żółtego po brązowy), łamliwością i pogrubieniem paznokcia. Grzybicy sprzyja nadmiar wilgoci, noszenie nieprzewiewnego obuwia lub korzystanie z publicznych basenów bez odpowiedniej osłony stóp w postaci klapków.

W celu potwierdzenia infekcji warto wykonać badanie mikologiczne, które pozwala na identyfikację rodzaju grzyba. To ważne dla doboru odpowiedniego (skutecznego) leczenia.

Urazy mechaniczne

Pofalowana powierzchnia paznokci może być wynikiem urazów mechanicznych, takich jak silne uderzenie, przytrzaśnięcie drzwiami czy regularne obgryzanie paznokci. Powtarzające się uszkodzenia macierzy paznokcia prowadzą często do trwałych zmian w wyglądzie płytki.

W przypadku urazów mechanicznych zmiany na paznokciach często ustępują samoistnie w miarę ich odrastania. Jeśli jednak problem się utrzymuje, warto skonsultować się z dermatologiem.

Choroby autoimmunologiczne

Pofalowane paznokcie bywają objawem innych chorób autoimmunologicznych, takich jak toczeń rumieniowaty układowy czy twardzina. Mogą one wpływać na ukrwienie macierzy paznokcia, co prowadzi do nieregularnego wzrostu.

Jak to sprawdzić? Zaleca się wykonanie badań, takich jak panel przeciwciał ANA, aby potwierdzić lub wykluczyć choroby autoimmunologiczne. Rodzaj badań zawsze dobiera lekarz, uwzględniając inne objawy zgłoszone przez pacjenta lub zaobserwowane u niego podczas wizyty w gabinecie.

Kiedy warto skonsultować się z lekarzem?

Jeśli zmiany na paznokciach utrzymują się przez dłuższy czas, są bolesne lub towarzyszą im inne objawy, takie jak zmęczenie, zmiany skórne lub spadek masy ciała, warto udać się do lekarza. Paznokcie mogą być ważnym wskaźnikiem ogólnego stanu zdrowia, dlatego ich wygląd nie powinien być lekceważony.

Dbaj o swoje paznokcie i traktuj je jako lustro zdrowia organizmu. Regularne badania i profilaktyka pomogą wcześniej wykryć ewentualne problemy zdrowotne i skutecznie je rozwiązać.

Badania, które warto wykonać:

  • e-Pakiet tarczycowy rozszerzony – badania w pakiecie wskazane są do wykonania przy dolegliwościach wskazujących na niedoczynność tarczycy (np. spadek koncentracji, senność, zaparcia, nieregularne miesiączki) i nadczynność (np. uczucie gorąca, zlewne poty, brak lub skąpa miesiączka, biegunki).
  • e-Pakiet wysyłkowy – łuszczyca (HLA-Cw6) – badanie genetyczne – badania w pakiecie pozwalają na wykrycie allelu HLA-Cw6, którego obecność związana jest z predyspozycją genetyczną do zachorowania na łuszczycę.
  • e-Pakiet badania na anemię – badania w pakiecie wskazane są do wykonania w diagnostyce m.in. pogorszenia kondycji fizycznej, przewlekłego zmęczenia, wypadania włosów i problemów skórnych. Mogą też zostać wykonane kontrolnie, w celu monitorowania leczenia anemii preparatami żelaza i witaminami z grupy B.
  • e-Pakiet badanie niedoboru witamin i minerałów – pakiet badań wskazany jest do wykonania w przypadku podejrzenia niedoborów witamin oraz składników mineralnych objawiających się np. anemią, drżeniem i osłabieniem mięśni, pogorszeniem stanu skóry i włosów.

Bibliografia

  1. S. Gregoriou, G. Argyriou i in., Schorzenia paznokci a choroby układowe – o czym mówi nam wygląd paznokci?, „The Journal of Family Practice” 2008, nr 57 (8), s. 509–514.
  2. A. Wiktoria Surma, P. Nockowski, Wpływ stanu zdrowia oraz stylu życia na wygląd paznokci, „Kosmetologia Estetyczna” 2016, vol. 5, nr 1, s. 27–33.
  3. R. Maleszka, Zmiany paznokciowe w chorobach ogólnoustrojowych, https://www.termedia.pl/f/f/a1466c228d291da9d8e3b92df7dd6750.pdf [dostęp: 28.01.2025 r.].
  4. Choroby paznokci, https://czelej.com.pl/wp-content/uploads/2022/11/File-1439364316.pdf [dostęp: 28.01.2025 r.].