Ceramidy to składnik lipidów skóry, który tworzy naturalną barierę ochronną. Dzięki nim skóra jest elastyczna, odpowiednio nawilżona i zachowuje piękny, zdrowy kolor. Jednak poziom tej substancji spada wraz z wiekiem lub na skutek niektórych chorób – wtedy skóra staje się szara, sucha i traci blask. Z tego powodu warto szukać ceramidów w kosmetykach do twarzy, ciała i włosów.
Ceramidy – co to takiego?
Ceramidy to związki organiczne należące do grupy lipidów, które wypełniają przestrzeń międzykomórkową na skórze. Substancja ta – podobnie jak np. kolagen – naturalnie występuje w ludzkim organizmie i jest przez niego wytwarzana. O ceramidach mówi się w liczbie mnogiej, ponieważ nauka rozróżnia u ssaków 14 podklas tych lipidów i aż 200 różnych struktur ceramidów. W naskórku człowieka – a dokładniej w jego rogowej warstwie – wstępuje 9 rodzajów ceramidów, które w literaturze fachowej oznaczone są numerami od 1 do 9. Jeśli spojrzymy na nie przez mikroskop, zobaczymy, że różnią się od siebie pod względem struktury chemicznej. Badania wskazują, że występują one wyłącznie w warstwie rogowej naskórka (stratum corneum).
Aby jeszcze lepiej zrozumieć, czym są ceramidy, można posłużyć się prostą i powszechnie zrozumiałą przenośnią. Wyobraź sobie, że warstwa rogowa naskórka to mur. Aby spełniał on swoje funkcje, konieczne są nie tylko solidne cegły, ale również dobrej jakości zaprawa, która je spaja. Cegłami będą w tym przypadku komórki zwane korneocytami, natomiast zaprawa wykonana jest z mieszanki lipidów, w tym właśnie z ceramidów, które stanowią aż 40% tego naturalnego „cementu”. Jeśli wszystkie te elementy są na swoim miejscu i mają odpowiednie właściwości, skóra wyposażona jest w naturalną barierę ochronną, która zapobiega utracie wody i wspomaga nawilżenie.
Zobacz także: Wymaz ze zmian skórnych (bad. bakter.).
Jak działają ceramidy? Najważniejsze funkcje
Ceramidy mają ogromne znaczenie dla zachowania homeostazy (równowagi) skóry. Ich główne zadanie to zatrzymywanie wody w naskórku, a także dbanie o jego spoistość, szczelność i elastyczność. Tylko odpowiednio nawilżony naskórek może spełniać swoje funkcje. Do innych zadań tych naturalnych związków należą:
- ochrona naskórka przed nadmiernym złuszczaniem się;
- tworzenie bariery ochronnej przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak skrajne temperatury (zarówno duży mróz, jak i ekstremalny upał nie są korzystne dla skóry) czy promieniowanie UV;
- wsparcie w zachowaniu jędrności, miękkości i elastyczności skóry;
- spowolnienie procesów starzenia się skóry i zmniejszenie widoczności zmarszczek mimicznych;
- łagodzenie objawów atopowego zapalenia skóry (AZS).
Sprawdź też: Skóra gładka (bad. w kierunku dermatofitów).
Jak rozpoznać niedobór ceramidów?
Naskórek, w którym brakuje ceramidów, traci swoją właściwą barierę ochronną. Niedobory widoczne są tu gołym okiem. Sucha skóra to podstawowy symptom, z którym wiąże się również:
- brak blasku;
- szary koloryt;
- mniejsza elastyczność;
- podatność na uszkodzenia;
- uczucie pieczenia i „ściągnięcia” skóry;
- tendencja do powstawania kolejnych zmarszczek;
- widoczne objawy starzenia się skóry.
Objawy te dotyczą zarówno kobiet, jak i mężczyzn, jednak panie odczuwają je nieco dotkliwiej. Pamiętaj, że wygląd skóry to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Wykonaj kompleksowy e-pakiet dla kobiet, aby dowiedzieć się, czy Twoja gospodarka hormonalna funkcjonuje prawidłowo i jakie jeszcze potrzeby organizmu trzeba zaspokoić.
Sucha skóra głowy, twarzy i ciała – co może być przyczyną i jak ją pielęgnować?
Jaka jest przyczyna niedoboru lub braku ceramidów w skórze?
Produkcja ceramidu w skórze zwalnia wraz z wiekiem. Jednak naturalne procesy starzenia organizmu nie są tu jedyną przyczyną. Ryzyko powstawania niedoborów zwiększa się w przypadku osób, które palą papierosy, zbyt często korzystają z solarium lub nie dbają o odpowiednie nawodnienie organizmu, czyli picie przynajmniej 1,5–2 l wody dziennie. Na pogorszenie jakości bariery lipidowej u kobiet wpływają różnego rodzaju zaburzenia hormonalne, charakterystyczne np. dla okresu przekwitania. Niedostateczną zawartość ceramidów w skórze obserwuje się również u osób, które zmagają się z problemami dermatologicznymi, takimi jak atopowe zapalenie skóry (AZS).
Zależy Ci na diagnostyce zmian skórnych? Wykonaj wymaz ze skóry (badanie przesiewowe) i skonsultuj się z dermatologiem.
Ceramidy w produktach kosmetycznych
Jeśli Twoja skóra utraci jędrność i elastyczność, możesz w każdej chwili sięgnąć po produkty, które pomogą przywrócić jej dawny blask. Mowa tu o kosmetykach, które mają w swoim składzie ceramidy. W preparatach tych znajdziesz także kolagen, kwas hialuronowy, witaminy A, C i E, oleje roślinne i niacynamidy.
Dla kogo?
Kosmetyki z zawartością ceramidów są odpowiednie dla skóry dojrzałej z wyraźnymi oznakami starzenia. Mogą ich także używać osoby, które zmagają się z problemem suchej skóry o podłożu hormonalnym. Chorzy na AZS powinni konsultować wybór preparatów pielęgnacyjnych z lekarzem.
Ceramidy na twarz, na włosy
Ceramidy znajdziesz w składzie kosmetyków, takich jak kremy do twarzy, pod oczy, do rąk i stóp. Zawierają je także emulsje, balsamy, mleczka do ciała i różnego rodzaju sera. Co ciekawe, substancja ta występuje również w odżywkach do włosów.
Jak dbać o włosy, by były zdrowe i piękne?
Jak stosować?
Kosmetyki z dodatkiem ceramidów możesz bez przeszkód używać do codziennej pielęgnacji. Skupiaj się przede wszystkim na twarzy, szyi, dekolcie, okolicach pod oczami i na włosach. Jeśli zależy Ci na nawilżeniu skóry od wewnątrz, możesz przyjmować suplementy diety z dodatkiem ceramidów. Pamiętaj, że kapsułki są przeznaczone dla osób dorosłych i stanowią uzupełnienie dla diety i innych dobrych nawyków.
Czy są bezpieczne?
Ceramidy są całkowicie bezpieczne dla skóry, a ich częste stosowanie nie prowadzi do zatykania porów. Mogą być więc wsparciem w pielęgnacji cery tłustej. Jeśli na Twojej skórze pojawiły się niepokojące objawy, skonsultuj się z lekarzem i wykonaj wymaz ze zmian skórnych.
Jak oczyścić nerki – sposoby na detoks nerek
Zatrzymanie się wody w organizmie – przyczyny, objawy, zapobieganie
Bibliografia
- M. Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2008.
- H. Bojarowicz i in., Wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz ich wpływ na skórę, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, nr 89 (4) 2008.
- A. Zejfer, Kompleksowa terapia problemów skórnych, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
