Ból pośladka i uda to powszechna dolegliwość, która może dotknąć ludzi w różnym wieku. Może mieć różne przyczyny, od problemów mięśniowo-szkieletowych po schorzenia neurologiczne. Może być bardzo uciążliwy i ograniczać codzienne funkcjonowanie. Poznaj najważniejsze informacje dotyczące przyczyn, objawów oraz sposobów leczenia bólu pośladka i uda.

Skąd bierze się ból pośladka i uda?

Aby zrozumieć przyczyny bólu w tej części ciała, warto poznać budowę pośladków. Pośladki stanowią obszar anatomiczny położony pomiędzy dolną partią pleców i górną częścią ud. Składają się z różnych tkanek miękkich, które mogą być źródłem bólu. Głównymi strukturami budującymi pośladki są mięśnie, które odpowiadają za stabilizację miednicy oraz ruchy kończyn dolnych.

W rejonie pośladków znajduje się wiele struktur, które mogą być przyczyną bólu. Należą do nich:

  • mięsień gruszkowaty,
  • mięsień pośladkowy średni,
  • guz kulszowy,
  • aparat więzadłowy.

Ból pośladka często promieniuje z innych okolic ciała, takich jak biodro, udo czy dolny odcinek kręgosłupa.

Najczęstsze przyczyny bólu pośladka i uda

Istnieje wiele różnych przyczyn bólu pośladka i uda. Oto najczęściej spotykane schorzenia i dolegliwości związane z tą częścią ciała:

  • Zespół mięśnia gruszkowatego, nazywany również syndromem mięśnia gruszkowatego, jest spowodowany przeciążeniem lub długotrwałym uciskiem na mięsień gruszkowaty. Objawia się przeszywającym bólem na środku pośladka, często towarzyszącym mrowieniu, drętwieniu i pieczeniu. Objawy nasilają się podczas unoszenia kończyny, jej rotowania i pochylania tułowia do przodu. Często mylony jest z rwą kulszową, ponieważ nerw kulszowy przebiega w bezpośrednim sąsiedztwie mięśnia gruszkowatego.
  • Rwa kulszowa – nagły, silny ból pojawiający się w okolicy lędźwiowej kręgosłupa i promieniujący wzdłuż przebiegu nerwu kulszowego. Często promieniuje na całość lub część okolicy unerwianej przez nerw kulszowy, taką jak pośladek, tylna powierzchnia uda, łydka i stopa. Towarzyszą mu również objawy takie jak drętwienie kończyny dolnej, przykurcze mięśniowe i ograniczenie ruchomości. Rwa kulszowa jest związana z uciskiem na nerw kulszowy, najczęściej związanym z dyskopatią i zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa lędźwiowego.
  • Przeciążenie mięśnia pośladkowego średniego, który odpowiada głównie za odwodzenie w stawie biodrowym, może powodować ból w tej części ciała. Ten mięsień znajduje się pod mięśniem pośladkowym wielkim, powięzią pośladkową i mięśniem naprężaczem powięzi szerokiej. Jego przeciążenie może być spowodowane niewłaściwym obciążeniem, nadmiernym wysiłkiem lub urazem.

Ból pośladka i uda może być również spowodowany innymi przyczynami, takimi jak:

  • zapalenie stawów biodrowych,
  • zapalenie mięśni, problemy neurologiczne,
  • urazy,
  • pourazowe stany zapalne,
  • guzy,
  • choroby naczyń krwionośnych.

W przypadku wystąpienia bólu w tej części ciała ważne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu ustalenia dokładnej przyczyny i odpowiedniego leczenia.

Do jakiego specjalisty zgłosić się z bólem pośladka i uda?

W przypadku bólu pośladka i uda warto skonsultować się z odpowiednim specjalistą, który będzie w stanie postawić diagnozę i zaproponować odpowiednie leczenie. W zależności od przyczyny bólu może to być lekarz ortopeda, neurolog, fizjoterapeuta lub specjalista rehabilitacji. Ważne jest, aby przeprowadzić dokładne badanie i ewentualnie skierować na dalsze badania diagnostyczne, takie jak rezonans magnetyczny czy EMG.

Jak wygląda leczenie bólu pośladka i uda?

Leczenie bólu pośladka i uda zależy od przyczyny dolegliwości. W pierwszej kolejności lekarz ustali dokładny powód bólu i wdroży metody leczenia. Może to obejmować terapię manualną, fizjoterapię, ćwiczenia wzmacniające i stosowanie leków przeciwbólowych. W niektórych sytuacjach konieczne może być również leczenie operacyjne.

W przypadku przeciążenia mięśnia gruszkowatego lub mięśnia pośladkowego średniego zaleca się stosowanie krioterapii, masażu, ćwiczeń rozciągających oraz unikanie czynników, które mogą prowokować ból. W przypadku rwy kulszowej leczenie może obejmować terapię farmakologiczną, fizjoterapię, zabiegi przeciwbólowe, a w skrajnych sytuacjach konieczne może być również leczenie operacyjne.

Badania, które warto wykonać:

  • e-Pakiet dla każdego (maksimum) – wskazany profilaktycznie do oceny stanu zdrowia.
  • e-Pakiet profilaktyczny podstawowy – zawiera morfologię krwi (pełną), glukozę, lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG) i CRP.
  • e-Pakiet dla każdego (medium) – zawiera następujące badania: OB, morfologia krwi (pełna), glukoza, elektrolity (Na, K), lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG), ALT, GGTP, mocznik, kreatynina, kwas moczowy, żelazo, TSH.
  • e-Pakiet fit & active maximum – wskazany w celu kompleksowej oceny stanu zdrowia, w tym sprawności tkanki tłuszczowej, metabolizmu węglowodanów i lipidów oraz gospodarki hormonalnej.

Bibliografia

  1. A. Rakowski, Kręgosłup w stresie, Gdańsk 2007.
  2. M. Majchrzycki, M. Hoffman, W. Ciepała, Dysfunkcje tkanek miękkich w bólach okolicy L–S, „Praktyczna Rehabilitacja & Fizjoterapia” 2012, nr 25, s. 28–31,40–42.
  3. A. Rzepka, K. Kusza, M. Jakuczyk, Rola stawu krzyżowo–biodrowego w powstawaniu zespołu bólowego dolnego odcinka kręgosłupa, „Kwartalnik Ortopedyczny” 2009, nr 4, s. 483–487.
  4. A. Parlak, A. Aytekin, S. Develi i in., Piriformis syndrome: a case with non–discogenic sciatalgia, „Turkish Neurosurgery” 2014, nr 24, s. 117–119.