Niepokoją Cię białe dziąsła u niemowlaka? Przyczyn tego stanu może być kilka. Do częstszych należą: pleśniawki, perły Epsteina, guzki Bohna. Białe dziąsła u niemowlaka nie zawsze są jednak objawem chorobowym. Pojawiają się bowiem podczas ząbkowania. Dowiedz się więcej na temat możliwych przyczyn bielenia dziąseł u niemowlaka.

Biały nalot na dziąsłach u niemowlaka – pleśniawki 

Jedną z głównych przyczyn białego nalotu na dziąsłach u niemowlaka są pleśniawki. Zmiany pojawiają się również na języku, podniebieniu czy gardle. Rozwijają się w wyniku nadmiernego rozrostu grzybów z rodzaju Candida, które są elementem naturalnej mikroflory człowieka. W nadmiarze jednak są szkodliwe. Ryzyko powstania pleśniawek u najmłodszych podnoszą zwłaszcza:

  • zaburzenia odporności, 
  • wcześniactwo,
  • leczenie antybiotykami, 
  • mała masa urodzeniowa dziecka, 
  • cukrzyca,
  • nieprawidłowa higiena. 

Pleśniawki przypominają wyglądem twarożek lub zsiadłe mleko. Mogą mieć postać pojedynczych białych plamek na dziąśle lub się zlewać. W ciężkich przypadkach zajmują całą powierzchnię jamy ustnej dziecka. Pod nimi znajduje się zaczerwieniona błona śluzowa. Pleśniawki mogą sprawiać dziecku ból i utrudniać ssanie. Sprawiają, że dziecko jest płaczliwe, rozdrażnione, odczuwa niepokój i przejawia niechęć do jedzenia. Zmiany te wymagają leczenia. Opiera się ono na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych w formie zawiesin lub płynów do pędzlowania jamy ustnej.

Biała krostka na dziąśle u niemowlaka – torbiele dziąsłowe

Perły Epsteina to kolejna możliwa przyczyna białych dziąseł u niemowląt. Ich nazwa związana jest z czeskim lekarzem Aloisem Epsteinem, który dokonał ich opisu. Określa się w ten sposób niewielkie (1–3 mm średnicy) zmiany w formie grudek lub cyst, które rozwijają się na błonie śluzowej jamy ustnej. Najczęściej torbiele te pojawiają się obustronnie w regionie przyszłych mlecznych zębów trzonowych. Przyczyna występowania pereł Epsteina nie została jeszcze do końca wyjaśniona. Zmiany te są nagromadzeniem tkanki nabłonkowej. Przez biały kolor bywają mylone z pleśniawkami. Perły Epsteina ulegają samoistnemu złuszczeniu i nie wymagają leczenia. 

Innymi powszechnie występującymi wśród najmłodszych torbielami dziąsłowymi są guzki Bohna. To drobne torbiele o średnicy 2–3 mm, wypełnione keratyną. Lokalizują się w bocznych częściach podniebienia, zazwyczaj na granicy podniebienia miękkiego i twardego. Nierzadko stwierdza się je również na policzkowej lub wargowej stronie wału dziąsłowego. Guzki Bohna najprawdopodobniej są pozostałością po małych gruczołach ślinowych. Zmiany te nie wymagają leczenia, pękają samoistnie, nie pozostawiając blizn. Podobnie jak perły Epsteina nie bolą, nie przeszkadzają i nie powodują dyskomfortu.

Ząbkowanie a biały nalot na dziąsłach 

Biały nalot na dziąsłach u niemowlaka to jedna z oznak ząbkowania. Proces ten rozpoczyna się z reguły w 4–6 miesiącu życia, jednak nie jest to regułą. W pierwszej kolejności wyrzynają się dolne zęby sieczne. Zmiana zabarwienia dziąseł wskazuje na ostatnią fazę przebijania się zęba ku górze. Jest ona efektem fizjologicznego wywierania ucisku zęba na tkanki dziąseł, co odcina niejako w tym miejscu dopływ krwi. Na ostatnim etapie wyrzynania się zęba obserwuje się wgłębienie w dziąśle – ząbek przebija jego powierzchnię.

Typowy podczas ząbkowania jest brak apetytu u dziecka. Podczas ząbkowania wkłada ono do buzi rączki i różne przedmioty, intensywnie się ślini, jest rozdrażnione i niespokojne, może mieć podniesioną temperaturę ciała, ma obrzęknięte i tkliwe dziąsła, na których można zauważyć niewielkie zgrubienia – miejsca pojawienia się zębów. Inne objawy, które mogą towarzyszyć ząbkowaniu, to:

  • biegunka,
  • nadmierne ulewanie,
  • pocieranie okolicy policzka,
  • problemy z zasypianiem,
  • łagodna wysypka wokół ust.

Poznaj szczegółowe informacje na temat rozszerzania diety niemowlaka.

Zakażenie opryszczką

Białe zmiany na dziąśle u niemowlaka mogą pojawić się w przebiegu opryszczkowego zakażenia błon śluzowych jamy ustnej. Zmiany obejmują również błonę śluzową przedsionka jamy ustnej, języka, podniebienia, policzków. Dzieci zarażają się od matki (są to zakażenia wrodzone, okołoporodowe) lub poprzez bliski bezpośredni kontakt z osobą chorą (głównie opryszczką wargową). Dla zakażenia opryszczką typowe jest pojawienie się pęcherzyków wypełnionych surowiczą treścią. Płyn pęcherzykowy wycieka, pęcherzyk się zapada i pokrywa biało-szarą błoną. Ulega ona maceracji, tworząc owrzodzenia. Owrzodzenia są na ogół małe, wyraźnie wyodrębnione i liczne. Zakażeniu opryszczką towarzyszą: ślinotok, nieprzyjemny zapach z jamy ustnej, ból, który jest przyczyną odmowy przyjmowania jedzenia, oraz objawy ogólne, przeważnie gorączka, niepokój, płaczliwość, rozdrażnienie. Zmiany goją się powoli, bez pozostawiania blizn. Leczenie opiera się na farmakoterapii. Ważne są nawadnianie i pielęgnacja błon śluzowych jamy ustnej.

e-Pakiety – w trosce o zdrowie najmłodszych

Skorzystaj z e-Pakietów, które pozwalają na dokładną ocenę stanu zdrowia Twojego dziecka. Te zastawy badań będą też nieocenionym źródłem informacji w procesie diagnozowania zaburzeń zdrowia najmłodszych pacjentów. Poznaj m.in.:

Poznaj skuteczne sposoby na wzmocnienie odporności dziecka.

 

A: dr n. o zdr. Olga Dąbska

Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian

 

Bibliografia

  1. D. Chauhan, K.R. Sharma, J.R. Kaundal i wsp., Congenital gingival cyst of neonate: Dentist’s enigma, „SRM Journal of Research in Dental Sciences” 2013, nr 4, s. 135–136.
  2. I. Czerwińska-Pawluk, M. Gregier, Knowledge of nursing students about the physiological determinants of skin care for newborns and infants, „Pedagogy and Psychology of Sport” 2020, t. 6, nr 2, s. 51–60.
  3. R. Górska, Atlas chorób jamy ustnej i obszaru szczękowo-twarzowego, Edra Urban & Partner, Wrocław 2021.
  4. A. Moda, Gingival cyst in newborn, „International Journal of Clinical Pediatric Dentistry” 2011, t. 4, nr 1, s. 83–84.