Alergia na lateks to problem, który dotyka przede wszystkim pracowników opieki zdrowotnej. Warto jednak pamiętać, że niemal każdego dnia mamy do czynienia z produktami lateksowymi, co może prowadzić do nadmiernego i długotrwałego narażenia na ten alergen. Reakcja układu odpornościowego bywa silna i powoduje niekiedy różnorodne objawy nadwrażliwości. Dowiedz się, jakie są symptomy alergii na lateks oraz jak sobie z nią poradzić.
Czym jest lateks?
Lateks jest otrzymywany z kauczuku i zawiera różne składniki, takie jak lipidy, fosfolipidy, węglowodany i białka. To właśnie białka lateksowe są czynnikiem, który wywołuje alergie. Mogą one działać zarówno jako alergeny kontaktowe, jak i wziewne. Pracownicy służby zdrowia, którzy mają kontakt z produktami lateksowymi, takimi jak rękawiczki, opaski uciskowe czy cewniki, są szczególnie narażeni na alergię na lateks. Jednak nie tylko oni są w grupie ryzyka. Codziennie używamy produktów z domieszką lateksu, takich jak kleje, materace, obuwie czy odzież.
Objawy uczulenia na lateks
Objawy uczulenia na lateks mogą pojawić się niemal natychmiast po kontakcie z alergenem lub z opóźnieniem. U pracowników służby zdrowia, którzy codziennie zakładają rękawiczki lateksowe, mogą stopniowo rozwijać się objawy alergii. Osoby o predyspozycjach do silnej reakcji nadwrażliwości doświadczają zaczerwienienia skóry, świądu, wysypki, obrzęków, kataru i kichania. Symptomy skórne tej alergii są zazwyczaj miejscowe i występują w okolicy kontaktu alergenu ze skórą lub błoną śluzową.
Nie tylko pracownicy opieki zdrowotnej są narażeni na alergię na lateks. Osoby, które już są alergikami i mają uczulenie na kurz, pyłki drzew czy rośliny, są bardziej podatne na rozwinięcie się i tej alergii. Niektóre warzywa i owoce, takie jak banany, kiwi, awokado, pomidory, figi czy ziemniaki, mogą ponadto wywoływać reakcje krzyżowe z lateksem. Jeśli jesteś uczulony na któryś z tych alergenów, powinieneś ostrożnie korzystać z produktów z domieszką lateksu.
Diagnoza alergii na lateks
Aby zdiagnozować alergię na lateks, należ skorzystać z jednej spośród kilku dostępnych metod. Popularne są badania in vitro, które polegają na oznaczeniu miana przeciwciał klasy IgE specyficznych w stosunku do alergenów lateksu. Inną opcją są badania in vivo, takie jak testy punktowe i testy prowokacji z fragmentem rękawiczki lateksowej. Mają one na celu potwierdzenie uczulenia na lateks i określenie stopnia reakcji alergicznej.
Zapobieganie reakcjom alergicznym
Jeśli zostało potwierdzone uczulenie na lateks, istnieją pewne środki ostrożności, które można podjąć, aby unikać reakcji alergicznych. Przede wszystkim należy unikać kontaktu z alergenem, czyli produktami lateksowymi. Jeśli jesteś pracownikiem opieki zdrowotnej, warto poszukać alternatywnych materiałów, takich jak chociażby rękawiczki bezlateksowe.
Osobom uczulonym zaleca się również rezygnację z produktów, które mogą wywoływać reakcje krzyżowe. Ważne jest ponadto informowanie personelu medycznego o takim uczuleniu w celu uniknięcia narażenia na ten alergen podczas procedur medycznych.
Leczenie alergii na lateks
Leczenie alergii na lateks polega głównie na łagodzeniu objawów i unikaniu kontaktu z alergenem. Można stosować kremy i maści ochronne, które ograniczą podrażnienia skóry. W przypadku wystąpienia reakcji alergicznej warto stosować również leki przeciwhistaminowe, które zmniejszą takie symptomy jak świąd, zaczerwienienie i obrzęk. W niektórych przypadkach może być konieczne podanie adrenaliny i leczenie w warunkach szpitalnych.
Badania, które warto wykonać
- e-Pakiet alergiczny – składa się z trzech badań laboratoryjnych wykonywanych w próbce krwi dobranych tak, by potwierdzały lub wykluczały alergiczne podłoże objawów chorobowych i wskazywały ich przyczynę;
- IgE sp. K82 – lateks, met. ImmunoCAP – przydatne w diagnostyce alergii.
Bibliografia
- A. Dzieża, Alergia na lateks : reakcje krzyżowe, „Alergologia Polska” 2014, nr 4, s. 144–149.
- K. Gembka, E. Cichocka-Jarosz, Alergia na lateks – czynniki wywołujące, symptomatologia i postępowanie, „Alergia Astma Immunologia” 2013, nr 18, s. 151–163.
- M. Kowalewski, M.L. Kowalski, Alergia na Lateks, „Alergia Astma Immunologia” 1997, nr 2, s. 78–86.
- W. Kamińska, Alergia na lateks u pracowników służby zdrowia i możliwości jej ograniczania, „Bezpieczeństwo Pracy” 2002, nr 3, s.4–7.
- M. Chełmińska, Alergia na lateks – część 1, „Pneumonologia i Alergologia Polska” 2004, nr 72, 143–149.
- D. Dziuban, P. Kowalczyk, M. Filocha, Ciemna strona pracy – alergie zawodowe, „Borgis-Medycyna Rodzinna” 2011, nr 3, s. 62–67.
